ಅನುಚಿತಮನುಲಪಿತಂ ಮೇ ತ್ವಯಿ ಶಂಭೋ ಶಿವ ತದಾಗಸಶ್ಶಾಂತ್ಯೈ |
ಅರ್ಚಾಂ ಕಥಮಪಿ ವಿಹಿತಾಮಂಗೀಕುರು ಸರ್ವಮಂಗಲೋಪೇತ || 1 ||
ಧ್ಯಾಯಾಮಿ ಕಥಮಿವ ತ್ವಾಂ ಧೀವರ್ತ್ಮವಿದೂರ ದಿವ್ಯಮಹಿಮಾನಂ |
ಆವಾಹನಂ ವಿಭೋಸ್ತೇ ದೇವಾಗ್ರ್ಯ ಭವೇತ್ಪ್ರಭೋ ಕುತಃ ಸ್ಥಾನಾತ್ || 2 ||
ಕಿಯದಾಸನಂ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯಂ ಕೃತಾಸನಸ್ಯೇಹ ಸರ್ವತೋಽಪಿ ಸಹ |
ಪಾದ್ಯಂ ಕುತೋಽರ್ಘ್ಯಮಪಿ ವಾ ಪಾದ್ಯಂ ಸರ್ವತ್ರಪಾಣಿಪಾದಸ್ಯ || 3 ||
ಆಚಮನಂ ತೇ ಸ್ಯಾದಧಿಭಗವನ್ ತೇ ಸರ್ವತೋಮುಖಸ್ಯ ಕಥಂ |
ಮಧುಪರ್ಕೋ ವಾ ಕಥಮಿಹ ಮಧುವೈರಿಣಿ ದರ್ಶಿತಪ್ರಸಾದಸ್ಯ || 4 ||
ಸ್ನಾನೇನ ಕಿಂ ವಿಧೇಯಂ ಸಲಿಲಕೃತೇನೇಹ ನಿತ್ಯಶುದ್ಧಸ್ಯ |
ವಸ್ತ್ರೇಣಾಪಿ ನ ಕಾರ್ಯಂ ದೇವಾಧಿಪತೇ ದಿಗಂಬರಸ್ಯೇಹ || 5 ||
ಸ್ಫುರತಿ ಹಿ ಸರ್ಪಾಭರಣಂ ಸರ್ವಾಂಗೇ ಸರ್ವಮಂಗಲಾಕಾರ |
ಅತಿವರ್ಣಾಶ್ರಮಿಣಸ್ತೇಽಸ್ತ್ಯುಪವೀತೇನೇಹ ಕಶ್ಚಿದುತ್ಕರ್ಷಃ || 6 ||
ಗಂಧವತೀ ಹಿ ತನುಸ್ತೇ ಗಂಧಾಃ ಕಿಂ ನೇಶ ಪೌನರುಕ್ತಾಯ |
ಪುಷ್ಕಲಫಲದಾತಾರಂ ಪುಷ್ಕರಕುಸುಮೇನ ಪೂಜಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ || 7 ||
ಶಮಧನಮೂಲಧನಂ ತ್ವಾಂ ಸಕಲೇಶ್ವರ ಭವಸಿ ಧೂಪಿತಃ ಕೇನ |
ದೀಪಃ ಕಥಂ ಶಿಖಾವಾನ್ ದೀಪ್ಯೇತ ಪುರಃ ಸ್ವಯಂಪ್ರಕಾಶಸ್ಯ || 8 ||
ಅಮೃತಾತ್ಮಕಮಪಿ ಭಗವನ್ನಶನಂ ಕಿನ್ನಾಮ ನಿತ್ಯತೃಪ್ತಸ್ಯ |
ತ್ವಯ್ಯಾಮ್ರೇಡಿತಮೇತತ್ತಾಂಬೂಲಂ ಯದಿಹ ಸುಮುಖರಾಗಾಯ || 9 ||
ಉಪಹಾರೀಭೂಯಾದಿದಮುಮೇಶ ಯನ್ಮೇ ವಿಚೇಷ್ಟಿತಮಶೇಷಂ |
ನೀರಾಜಯಾಮಿ ತಮಿಮಂ ನಾನಾತ್ಮಾನಂ ಸಹಾಖಿಲೈಃ ಕರಣೈಃ || 10 ||
ಸುಮನಶ್ಶೇಖರ ಭವ ತೇ ಸುಮನೋಽಞ್ಜಲಿರೇಷ ಕೋ ಭವೇಚ್ಛಂಭೋ |
ಛತ್ರಂ ದ್ಯುಮನ್ ದ್ಯುಮಾರ್ಧನ್ ಚಾಮರಮಪಿ ಕಿಂ ಜಿತಶ್ರಮಸ್ಯ ತವ || 11 ||
ನೃತ್ಯಂ ಪ್ರಥತಾಂ ಕಥಮಿವ ನಾಥ ತವಾಗ್ರೇ ಮಹಾನಟಸ್ಯೇಹ |
ಗೀತಂ ಕಿಂ ಪುರವೈರಿನ್ ಗೀತಾಗಮಮೂಲದೇಶಿಕಸ್ಯ ಪುರಃ || 12 ||
ವಾದ್ಯಂ ಡಮರು ಭೃತಸ್ತೇ ವಾದಯಿತುಂ ತೇ ಪುರೋಽಸ್ತಿ ಕಾ ಶಕ್ತಿಃ |
ಅಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಸ್ಯ ಭವೇದಖಿಲೇಶ್ವರ ಕಃ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣವಿಧಿಸ್ತೇ || 13 ||
ಸ್ಯುಸ್ತೇ ನಮಾಂಸಿ ಕಥಮಿವ ಶಂಕರ ಪರಿತೋಽಪಿ ವಿದ್ಯಮಾನಸ್ಯ |
ವಾಚಾಮಗೋಚರೇ ತ್ವಯಿ ವಾಕ್ಪ್ರಸರೋ ಮೇ ಕಥಂ ಸುಸಂಭವತು || 14 ||
ನಿತ್ಯಾನಂದಾಯ ನಮೋ ನಿರ್ಮಲವಿಜ್ಞಾನವಿಗ್ರಹಾಯ ನಮಃ |
ನಿರವಧಿಕರುಣಾಯ ನಮೋ ನಿರವಧಿವಿಭವಾಯ ತೇಜಸೇಽಸ್ತು ನಮಃ || 15 ||
ಸರಸಿಜವಿಪಕ್ಷಚೂಡಃ ಸಗರತನೂಜನ್ಮಸುಕೃತಮೂರ್ಧಾಽಸೌ |
ದೃಕ್ಕೂಲಂಕಷಕರುಣೋ ದೃಷ್ಟಿಪಥೇ ಮೇಽಸ್ತು ಧವಲಿಮಾ ಕೋಽಪಿ || 16 ||
ಜಗದಾಧಾರಶರಾಸಂ ಜಗದುತ್ಪಾದಪ್ರವೀಣಯಂತಾರಂ |
ಜಗದವನಕರ್ಮಠಶರಂ ಜಗದುದ್ಧಾರಂ ಶ್ರಯಾಮಿ ಚಿತ್ಸಾರಂ || 17 ||
ಕುವಲಯಸಹಯುಧ್ವಗಲೈಃ ಕುಲಗಿರಿಕೂಟಸ್ಥಕವಚಿತಾರ್ಧಾಂಗೈಃ |
ಕಲುಷವಿದೂರೈಶ್ಚೇತಃ ಕಬಲಿತಮೇತತ್ಕೃಪಾರಸೈಃ ಕಿಂಚಿತ್ || 18 ||
ವಸನವತೇಕತ್ಕೃತ್ತ್ಯಾ ವಾಸವತೇ ರಜತಶೈಲಶಿಖರೇಣ |
ವಲಯವತೇ ಭೋಗಭೃತಾ ವನಿತಾರ್ಧಾಂಗಾಯ ವಸ್ತುನೇಽಸ್ತು ನಮಃ || 19 ||
ಸರಸಿಜಕುವಲಯ-ಜಾಗರಸಂವೇಶನ ಜಾಗರೂಕಲೋಚನತಃ |
ಸಕೃದಪಿ ನಾಹಂ ಜಾನೇ ಸುತರಾಂತಂ ಭಾಷ್ಯಕಾರಮಂಜೀರಾತ್ || 20 ||
ಆಪಾಟಲಜೂಟಾನಾ-ಮಾನೀಲಚ್ಛಾಯಕಂಧರಾ-ಸೀಮ್ನಾಂ |
ಆಪಾಂಡುವಿಗ್ರಹಾಣಾಮಾದ್ರುಹಿಣಂ ಕಿಂಕರಾ ವಯಂ ಮಹಸಾಂ || 21 ||
ಮುಷಿತಸ್ಮರಾವಲೇಪೇ ಮುನಿತನಯಾಯುರ್ವದಾನ್ಯಪದಪದ್ಮೇ |
ಮಹಸಿ ಮನೋ ರಮತಾಂ ಮೇ ಮನಸಿ ದಯಾಪೂರಮೇದುರಾಪಾಂಗೇ || 22 ||
ಶರ್ಮಣಿ ಜಗತಾಂ ಗಿರಿಜಾನರ್ಮಣಿ ಸಪ್ರೇಮಹೃದಯಪರಿಪಾಕೇ |
ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ವಿನಮದ್ರಕ್ಷಣಕರ್ಮಣಿ ತಸ್ಮಿನ್ನುದೇತು ಭಕ್ತಿರ್ಮೇ || 23 ||
ಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ಸಮಯೇ ಮಮ ಕಂಠಚ್ಛಾಯಾವಿಧೂತಕಾಲಾಭ್ರಂ |
ಅಸ್ತು ಪುರೋ ವಸ್ತು ಕಿಮಪ್ಯರ್ಧಾಂಗೇದರಮುನ್ಮಿಷನ್ನಿಟಲಂ || 24 ||
ಜಟಿಲಾಯ ಮೌಲಿಭಾಗೇ ಜಲಧರ ನೀಲಾಯ ಕಂಧರಾಭೋಗೇ |
ಧವಲಾಯ ವಪುಷಿ ನಿಖಿಲೇ ಧಾಮ್ನೇಸ್ಸ್ಯಾನ್ಮಾನಸೇ ನಮೋವಾಕಃ || 25 ||
ಅಕರವಿರಾಜತ್ಸುಮೃಗೈ-ರವೃಷತುರಂಗೈ-ರಮೌಲಿಧೃತಗಂಗೈಃ |
ಅಕೃತಮನೋಭವಭಂಗೈರಲಮನ್ಯೈರ್ಜಗತಿ ದೈವತಂ ಮನ್ಯೈಃ || 26 ||
ಕಸ್ಮೈ ವಚ್ಮಿ ದಶಾಂ ಮೇ ಕಸ್ಯೇದೃಗ್ಘೃದಯಮಸ್ತಿ ಶಕ್ತಿರ್ವಾ |
ಕಸ್ಯ ಬಲಂ ಚೋದ್ಧರ್ತುಂ ಕ್ಲೇಶಾತ್ತ್ವಾಮಂತರಾ ದಯಾಸಿಂಧೋ || 27 ||
ಯಾಚೇ ಹ್ಯನಭಿನವಂ ತೇ ಚಂದ್ರಕಲೋತ್ತಂಸ ಕಿಂಚಿದಪಿ ವಸ್ತು |
ಮಹ್ಯಂ ಪ್ರದೇಹಿ ಭಗವನ್ ಮದೀಯಮೇವ ಸ್ವರೂಪಮಾನಂದಂ || 28 ||
ಭಗವನ್ಬಾಲತಯಾ ವಾಽಭಕ್ತ್ಯಾ ವಾಽಪ್ಯಾಪದಾಕುಲತಯಾ ವಾ |
ಮೋಹಾವಿಷ್ಟತಯಾ ವಾ ಮಾಽಸ್ತು ಚ ತೇ ಮನಸಿ ಯದ್ದುರುಕ್ತಂ ಮೇ || 29 ||
ಯದಿ ವಿಶ್ವಾಧಿಕತಾ ತೇ ಯದಿ ನಿಗಮಾಗಮಪುರಾಣಯಾಥಾರ್ಥ್ಯಂ |
ಯದಿ ವಾ ಭಕ್ತೇಷು ದಯಾ ತದಿಹ ಮಹೇಶಾಶು ಪೂರ್ಣಕಾಮಸ್ಸ್ಯಾಂ || 30 ||
ಇತಿ ಶಿವಾನಂದಾವಧೂತರಚಿತ ಶಿವಮಾನಸಿಕಪೂಜಾಸ್ತೋತ್ರಂ |
ಶ್ರೀ ಶಿವ ಮಾನಸಿಕ ಪೂಜಾ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭೌತಿಕ ಪೂಜಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳಿಲ್ಲದೆಯೂ ಭಗವಾನ್ ಶಿವನನ್ನು ಶುದ್ಧ ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಪೂಜಿಸಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುವ ಒಂದು ಅನನ್ಯ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಭಾವ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಮುಖ್ಯ ಎಂದು ಸಾರುತ್ತದೆ. ಭಗವಂತನು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ಮತ್ತು ಸಕಲವನ್ನೂ ಮೀರಿದವನು ಎಂಬ ಅರಿವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿ, ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನೇ ನೈವೇದ್ಯವಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಇದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತನ ಅಹಂಕಾರರಹಿತ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಶರಣಾಗತಿಯ ಭಾವವನ್ನು ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶ್ಲೋಕವೂ ಭಕ್ತನ ಆಂತರಿಕ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. "ಶಂಭೋ, ನಾನು ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಹೇಳುವ ಎಲ್ಲವೂ ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿರಬಹುದು, ದಯವಿಟ್ಟು ನಿಮ್ಮ ಕರುಣೆಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ" ಎಂದು ಭಕ್ತನು ನಮ್ರತೆಯಿಂದ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅನಂತನಾದ, ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾದ ಶಿವನನ್ನು ಹೇಗೆ ಧ್ಯಾನಿಸುವುದು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಅವನು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನ ರೂಪವು ಇಡೀ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಆವರಿಸಿರುವಾಗ, ಅವನಿಗೆ ಆಸನವನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ನೀಡಬೇಕು, ಪಾದ್ಯ ಅಥವಾ ಅರ್ಘ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಅರ್ಪಿಸಬೇಕು, ಸ್ನಾನ, ವಸ್ತ್ರ, ಧೂಪ, ದೀಪ ಅಥವಾ ಆಹಾರವನ್ನು ಹೇಗೆ ನೀಡಬೇಕು ಎಂದು ಭಕ್ತನು ಚಿಂತಿಸುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನು ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಕಾಶಮಾನನು, ನಿತ್ಯ ಶುದ್ಧನು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಆಚರಣೆಯ ಬಲಿಪೀಠಕ್ಕೆ ಮೀರಿದವನು ಎಂಬುದನ್ನು ಅವನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಬಳಿ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲು ತನ್ನ ಮನಸ್ಸು, ಹೃದಯ, ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಉಸಿರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೇನೂ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಆರತಿ ಬೆಳಗುತ್ತಾನೆ, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಹೂವುಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲ ನೈವೇದ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಇಲ್ಲಿ, ಬಾಹ್ಯ ರೂಪಕ್ಕಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಭಾವಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಅರ್ಪಿಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪೂಜಾ ಸಾಮಗ್ರಿಯೂ ಶಿವನ ದಿವ್ಯ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕೃತವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಭಾವ ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ತಿರುಳು.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಭಕ್ತನು ಒಂದೇ ಒಂದು ವಿಷಯವನ್ನು ಬೇಡುತ್ತಾನೆ: "ಓ ಶಿವನೇ, ನಿಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಭಕ್ತಿ ನನ್ನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಸದಾ ನೆಲೆಸಿರಲಿ." ಇದು ಭೌತಿಕ ಸಂಪತ್ತಿಗಿಂತ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ, ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಭಕ್ತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು "ಮನಸಾ ಪೂಜಾ - ಉತ್ತಮ ಪೂಜಾ" (ಮಾನಸಿಕ ಪೂಜೆಯೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪೂಜೆ) ಎಂಬ ಆಗಮ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೆ ಜೀವಂತ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...