ಕದಾ ವಾ ವಿರಕ್ತಿಃ ಕದಾ ವಾ ಸುಭಕ್ತಿಃ
ಕದಾ ವಾ ಮಹಾಯೋಗಿ ಸಂಸೇವ್ಯ ಮುಕ್ತಿಃ |
ಹೃದಾಕಾಶಮಧ್ಯೇ ಸದಾ ಸಂವಸಂತಂ
ಸದಾನಂದರೂಪಂ ಶಿವಂ ಸಾಂಬಮೀಡೇ || 1 ||
ಸುಧೀರಾಜಹಂಸೈಃ ಸುಪುಣ್ಯಾವತಂಸೈಃ
ಸುರಶ್ರೀ ಸಮೇತೈಃ ಸದಾಚಾರಪೂತೈಃ |
ಅದೋಷೈಃ ಸುರುದ್ರಾಕ್ಷಭೂಷಾವಿಶೇಷೈ-
-ರದೀನೈರ್ವಿಭೂತ್ಯಂಗರಾಗೋಜ್ಜ್ವಲಾಂಗೈಃ || 2 ||
ಶಿವಧ್ಯಾನಸಂಸಕ್ತ ಶುದ್ಧಾಂತರಂಗೈಃ
ಮಹಾಶೈವಪಂಚಾಕ್ಷರೀ ಮಂತ್ರಸಿದ್ಧೈಃ |
ತಮೋ ಮೋಚಕೈ ರೇಚಕೈಃ ಪೂರಕಾದ್ಯೈಃ
ಸಮುದ್ದೀಪಿತಾಧಾರ ಮುಖ್ಯಾಬ್ಜಷಟ್ಕೈಃ || 3 ||
ಹಠಲ್ಲಂಬಿಕಾ ರಾಜಯೋಗ ಪ್ರಭಾವಾ-
-ಲ್ಲುಠತ್ಕುಂಡಲೀ ವ್ಯಕ್ತ ಮುಕ್ತಾವಕಾಶಾಂ |
ಸಹಸ್ರಾರಪದ್ಮಸ್ಥಿತಾಂ ಪಾರವಾರಾಂ
ಸುಧಾಮಾಧುರೀಂ ಸಾಧುರೀತ್ಯಾ ಪಿಬದ್ಭಿಃ || 4 ||
ಸದಾನಂದ ಕಂದೈರ್ಮಹಾಯೋಗಿಬೃಂದೈಃ
ಸದಾಸೇವ್ಯಮಾನಂ ಸಮುಜ್ಜೃಂಭಮಾಣಂ |
ಮಹಾಪುಣ್ಯಪಾಕೇ ಪುನಃಪುಂಡರೀಕೇ
ಸದಾ ಸಂವಸಂತಂ ಚಿದಾನಂದರೂಪಂ || 5 ||
ತಟಿತ್ಪುಂಜ ಚಂಚಜ್ಜಟಾಜೂಟ ವಾಟೀ
ನಟಜ್ಜಹ್ನುಕನ್ಯಾ ತಟಿನ್ಯಾ ಸಮೇತಂ |
ಮಹಾನರ್ಘ ಮಾಣಿಕ್ಯ ಕೋಟೀರಹೀರ
ಪ್ರಭಾಪೂರಿತಾರ್ಧೇಂದುರೇಖಾವತಂಸಂ || 6 ||
ಫಣಾಭೃನ್ಮಣೀ ಕುಂಡಲಾಲೋಲಕರ್ಣ
ದ್ವಯೀ ಚಾರುತಾ ದರ್ಪಣಾದ್ಗಂಡಭಾಗಂ |
ಸುನೇತ್ರಾಳಿಕಂ ಸಾದರ ಭ್ರೂವಿಲಾಸಂ
ಸಮಂದಸ್ಮಿತಾಽಽಸ್ಯಾರವಿಂದಂ ಶ್ರಯಂತಂ || 7 ||
ಲಸತ್ಪೀವರಾಂಸದ್ವಯಂ ನೀಲಕಂಠಂ
ಮಹೋರಸ್ಸ್ಥಲಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶಂ |
ವಳಿದ್ಯೋತಮಾನೋದರಂ ದಿವ್ಯನಾಭಿಂ
ಕುಠಾರೈಣ ಶಾಬಾಂಚಿತಾಭ್ಯಾಂ ಕರಾಭ್ಯಾಂ || 8 ||
ಮುಖಾಬ್ಜೈಃ ಸ್ತುವಂತಂ ಕರಾಬ್ಜೈರ್ನಮಂತಂ
ವಿಧಿಂ ಮಾನಯಂತಂ ಮುನೀನ್ಲಾಲಯಂತಂ |
ಗಣಾನ್ಪೋಷಯಂತಂ ಮೃದೂಕ್ತೀರ್ವದಂತಂ
ಗುಹಂ ಚೈಕದಂತಂ ಕರೇಣ ಸ್ಪೃಶಂತಂ || 9 ||
ಮಹಾದೇವಮಂತರ್ಭಜೇಽಹಂ ಭಜೇಽಹಂ
ಸದಾ ಪಾರ್ವತೀಶಂ ಭಜೇಽಹಂ ಭಜೇಽಹಂ |
ಸದಾನಂದರೂಪಂ ಭಜೇಽಹಂ ಭಜೇಽಹಂ
ಚಿದಾನಂದರೂಪಂ ಭಜೇಽಹಂ ಭಜೇಽಹಂ || 10 ||
ಭುಜಂಗಪ್ರಯಾತಸ್ತವಂ ಸಾಂಬಮೂರ್ತೇ-
-ರಿಮಂ ಧ್ಯಾನಗಮ್ಯಂ ತದೇಕಾಗ್ರಚಿತ್ತಃ |
ಪಠೇದ್ಯಃ ಸುಭಕ್ತಃ ಸಮರ್ಥಃ ಕೃತಾರ್ಥಃ
ಸದಾ ತಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಸನ್ನಃ ಶಿವಃ ಸ್ಯಾತ್ || 11 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀಶಂಕರಭಗವತ್ಪಾದ ವಿರಚಿತಂ ಶ್ರೀ ಸಾಂಬಸದಾಶಿವಭುಜಂಗಪ್ರಯಾತ ಸ್ತೋತ್ರಂ ||
ಶ್ರೀ ಸಾಂಬಸದಾಶಿವ ಭುಜಂಗ ಪ್ರಯಾತ ಸ್ತೋತ್ರಂ ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಮತ್ತು ಗಹನವಾದ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಕ್ತಿ, ಯೋಗ ತತ್ವಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಶಿವಾನಂದದ ಅನುಭವವನ್ನು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ, ಭಕ್ತನು ಶಂಭುವಿನ ಚಿದಾನಂದ ರೂಪವನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾ, ನಿಜವಾದ ವೈರಾಗ್ಯ, ಶುದ್ಧ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಮಹಾಯೋಗಿಗಳಿಂದ ಸೇವಿಸಲ್ಪಡುವ ವಿಮೋಚನೆ ಯಾವಾಗ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಸ್ತೋತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿದೆ.
ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಕ್ತನ ಹೃದಯಾಂತರಾಳದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ – "ನನಗೆ ವೈರಾಗ್ಯ ಯಾವಾಗ ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುತ್ತದೆ? ಶುದ್ಧ ಭಕ್ತಿ ಯಾವಾಗ ಅರಳುತ್ತದೆ? ಮಹಾಯೋಗಿಗಳು ಬಯಸುವ ಮುಕ್ತಿ ನನಗೆ ಯಾವಾಗ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ?" ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಭಕ್ತನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ತುಡಿತವನ್ನು, ಲೌಕಿಕ ಬಂಧನಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಗಾಗುವ ಹಂಬಲವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ನಂತರ ಸ್ತೋತ್ರವು ರುದ್ರಾಕ್ಷಾಭರಣಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ, ವಿಭೂತಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ, ಸದಾಚಾರದಿಂದ ಪವಿತ್ರರಾದ, ದೋಷರಹಿತ ಮಹಾಶೈವ ಯೋಗಿಗಳ ವರ್ಣನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಗಿಗಳು ಶಿವ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಲೀನರಾಗಿ, ಪಂಚಾಕ್ಷರಿ ಮಂತ್ರವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಜಪಿಸುತ್ತಾ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮದ (ರೇಚಕ, ಪೂರಕ, ಕುಂಭಕ) ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಕುಂಡಲಿನಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಮೂಲಾಧಾರದಿಂದ ಸಹಸ್ರಾರ ಚಕ್ರದ ಕಡೆಗೆ ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ಮನೋಹರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಯೋಗ ಸಾಧನೆಯ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಹಂತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಹಾಯೋಗಿಗಳು ಹಠಯೋಗ ಮತ್ತು ರಾಜಯೋಗದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಕುಂಡಲಿನಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಿ, ಸಹಸ್ರಾರದಲ್ಲಿರುವ ಅಮೃತವನ್ನು ಸವಿಯುವ ಮೂಲಕ ಸಚ್ಚಿದಾನಂದ ಸ್ವರೂಪರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಸದಾ ಆನಂದದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ, ಶಿವನನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸೇವಿಸುತ್ತಾ, ಮಹಾಪುಣ್ಯದ ಫಲವಾಗಿ ಹೃದಯ ಕಮಲದಲ್ಲಿ ಸದಾ ನೆಲೆಸಿರುವ ಚಿದಾನಂದ ರೂಪಿಯಾದ ಶಿವನನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಭಾಗವು ಯೋಗದ ಅಂತರಂಗದ ಅನುಭವಗಳು ಮತ್ತು ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಏಕತ್ವವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪದ ವರ್ಣನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ – ಅವರ ಜಟಾಜೂಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಹಿಸುವ ಪವಿತ್ರ ಗಂಗಾ ನದಿ, ಅರ್ಧಚಂದ್ರನ ಪ್ರಕಾಶ, ಮಾಣಿಕ್ಯಗಳಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ ಕಿರೀಟ, ಸರ್ಪಗಳ ಆಭರಣಗಳು, ನೀಲಕಂಠ, ದಿವ್ಯವಾದ ಮಧುರ ಸ್ಮಿತ, ಸೌಮ್ಯವಾದ ಭ್ರೂವಿಲಾಸ ಮತ್ತು ಪದ್ಮಾಸನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಚಿದಾನಂದಮೂರ್ತಿ. ಈ ವರ್ಣನೆಯು ಶಿವನ ಸೌಂದರ್ಯ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಾಂತ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಗಣಪತಿ ಸಹಿತ ಎಲ್ಲಾ ಮುನಿಗಳು, ದೇವತೆಗಳು ಶಿವನ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು ನಮಸ್ಕರಿಸುವ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ಸ್ತೋತ್ರವು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಆವಿಷ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಶಿವನ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರ ಪೂಜ್ಯಭಾವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪರಮಾನಂದದಿಂದ, "ನಾನು ಸದಾ ಮಹಾದೇವನನ್ನು ಭಜಿಸುತ್ತೇನೆ, ಪಾರ್ವತೀಶ್ವರನಾದ ಸದಾಶಿವನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತೇನೆ. ಅವರ ಚಿದಾನಂದವೇ ನನ್ನ ಆಶ್ರಯ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ನಿಯಮಿತ ಪಠಣದಿಂದ ಭಕ್ತನಿಗೆ ಶಿವನ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ, ಅನುಗ್ರಹ ಮತ್ತು ಸಂಕಲ್ಪಸಿದ್ಧಿಯು ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಫಲಶ್ರುತಿಯು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಕ್ತನಿಗೆ ಅಂತರಂಗದ ಶುದ್ಧಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಪರಮ ಶಿವಾನಂದವನ್ನು ತಲುಪಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮೋಕ್ಷದ ಹಾದಿಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...