ಮೃಗಶೃಂಗ ಉವಾಚ |
ನಾರಾಯಣಾಯ ನಲಿನಾಯತಲೋಚನಾಯ
ನಾಥಾಯ ಪತ್ರರಥನಾಯಕವಾಹನಾಯ |
ನಾಳೀಕಸದ್ಮರಮಣೀಯಭುಜಾಂತರಾಯ
ನವ್ಯಾಂಬುದಾಭರುಚಿರಾಯ ನಮಃ ಪರಸ್ಮೈ || 1 ||
ಓಂ ನಮೋ ವಾಸುದೇವಾಯ ಲೋಕಾನುಗ್ರಹಕಾರಿಣೇ |
ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ ಯಥೇಚ್ಛವಪುಷೇ ನಮಃ || 2 ||
ಸೃಷ್ಟಿಸ್ಥಿತ್ಯನುಸಂಹಾರಾನ್ ಮನಸಾ ಕುರ್ವತೇ ನಮಃ |
ಸಂಹೃತ್ಯ ಸಕಲಾನ್ ಲೋಕಾನ್ ಶಾಯಿನೇ ವಟಪಲ್ಲವೇ || 3 ||
ಸದಾನಂದಾಯ ಶಾಂತಾಯ ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ |
ಸ್ವೇಚ್ಛಾಧೀನಚರಿತ್ರಾಯ ನಿರೀಶಾಯೇಶ್ವರಾಯ ಚ || 4 ||
ಮುಕ್ತಿಪ್ರದಾಯಿನೇ ಸದ್ಯೋ ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ |
ವಸತೇ ಭಕ್ತಚಿತ್ತೇಷು ಹೃದಯೇ ಯೋಗಿನಾಮಪಿ || 5 ||
ಚರಾಚರಮಿದಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ತೇಜಸಾ ವ್ಯಾಪ್ಯ ತಿಷ್ಠತೇ |
ವಿಶ್ವಾಧಿಕಾಯ ಮಹತೋ ಮಹತೇಽಣೋರಣೀಯಸೇ || 6 ||
ಸ್ತೂಯಮಾನಾಯ ದಾಂತಾಯ ವಾಕ್ಯೈರುಪನಿಷದ್ಭವೈಃ |
ಅಪಾರಘೋರಸಂಸಾರಸಾಗರೋತ್ತಾರಹೇತವೇ || 7 ||
ನಮಸ್ತೇ ಲೋಕನಾಥಾಯ ಲೋಕಾತೀತಾಯ ತೇ ನಮಃ |
ನಮಃ ಪರಮಕಳ್ಯಾಣನಿಧಯೇ ಪರಮಾತ್ಮನೇ || 8 ||
ಅಚ್ಯುತಾಯಾಪ್ರಮೇಯಾಯ ನಿರ್ಗುಣಾಯ ನಮೋ ನಮಃ |
ನಮಃ ಸಹಸ್ರಶಿರಸೇ ನಮಃ ಸತತಭಾಸ್ವತೇ || 9 ||
ನಮಃ ಕಮಲನೇತ್ರಾಯ ನಮೋಽನಂತಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ |
ನಮಸ್ತ್ರಿಮೂರ್ತಯೇ ಧಾತ್ರೇ ನಮಸ್ತ್ರಿಯುಗಶಕ್ತಯೇ || 10 ||
ನಮಃ ಸಮಸ್ತಸುಹೃದೇ ನಮಃ ಸತತಜಿಷ್ಣವೇ |
ಶಂಖಚಕ್ರಗದಾಪದ್ಮಧಾರಿಣೇ ಲೋಕಧಾರಿಣೇ || 11 ||
ಸ್ಫುರತ್ಕಿರೀಟಕೇಯೂರಮುಕುಟಾಂಗದಧಾರಿಣೇ |
ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಾಯ ನಿರೀಹಾಯ ನಿರ್ವಿಕಾರಾಯ ವೈ ನಮಃ || 12 ||
ಪಾಹಿ ಮಾಂ ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷ ಶರಣ್ಯ ಶರಣಾಗತಂ |
ತ್ವಮೇವ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮಾಶ್ರಯಃ ಪರಮಾ ಗತಿಃ || 13 ||
ತ್ವಯಿ ಸ್ಥಿತಂ ಯಥಾ ಚಿತ್ತಂ ನ ಮೇ ಚಂಚಲತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ |
ತಥಾ ಪ್ರಸೀದ ದೇವೇಶ ಶರಣ್ಯಂ ತ್ವಾಽಽಗತೋಽಸ್ಮ್ಯಹಂ |
ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಭೂಯೋ ಭೂಯೋ ನಮೋ ನಮಃ || 14 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀಪದ್ಮಪುರಾಣೇ ಉತ್ತರಖಂಡೇ ದ್ವಾವಿಂಶತ್ಯಧಿಕದ್ವಿಶತತಮೋಽಧ್ಯಾಯೇ ಮೃಗಶೃಂಗ ಕೃತ ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ತೋತ್ರಂ ||
ಮೃಗಶೃಂಗ ಮಹರ್ಷಿಗಳಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಈ ದಿವ್ಯ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣನ ಪರಬ್ರಹ್ಮ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು, ಜಗತ್ತನ್ನು ಪಾಲಿಸುವ ಆತನ ದಿವ್ಯ ಲೀಲೆಗಳನ್ನು, ಮತ್ತು ಭಕ್ತರ ಮೇಲಿನ ಅಪಾರ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ನಾರಾಯಣನನ್ನು ಕಮಲದಂತಹ ವಿಶಾಲ ನೇತ್ರಗಳುಳ್ಳವನು, ನೂತನ ಮೇಘದಂತೆ ನೀಲವರ್ಣನು, ದಿವ್ಯ ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಸುಂದರ ಬಾಹುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದವನು, ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ಇಡೀ ಜಗತ್ತನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವವನು ಎಂದು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಆತನು ಸಮಸ್ತ ಲೋಕಗಳಿಗೂ ನಾಥನಾಗಿದ್ದು, ಸಕಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳಿಗೂ ರಕ್ಷಕನಾಗಿದ್ದಾನೆ.
ಮಹರ್ಷಿಯು ನಾರಾಯಣನನ್ನು ವಾ ಸುದೇವನೆಂದು ಸಂಬೋಧಿಸುತ್ತಾ, ಆತನು ತನ್ನ ಸಂಕಲ್ಪದಂತೆ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಾಳಿ ಲೋಕ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ದುಷ್ಟರನ್ನು ಸಂಹರಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಲಯಗಳೆಲ್ಲವೂ ಆತನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಅನೇಕ ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ, ಅಸಂಖ್ಯಾತ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವಿಶ್ವವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಆತನು, ಕೊನೆಗೆ ಸಮಸ್ತ ಲೋಕಗಳನ್ನು ತನ್ನೊಳಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು, ವಟಪತ್ರದ ಮೇಲೆ ಶಿಶುರೂಪಿಯಾಗಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಆತನ ಅನಂತ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಕತೆಯನ್ನು ಸಾರುತ್ತದೆ.
ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣನು ನಿತ್ಯಾನಂದ ಸ್ವರೂಪನು, ಶಾಂತ ಸ್ವಭಾವನು, ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪನು, ಸ್ವತಂತ್ರನು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ತ ಲೋಕಗಳಿಗೂ ಒಡೆಯನು. ಆತನು ನಿರ್ಗುಣ ಮತ್ತು ಸಗುಣ ಸ್ವರೂಪಗಳೆರಡಕ್ಕೂ ಮೀರಿದ ಪರಮಾತ್ಮ. ಭಗವಾನ್ ನಾರಾಯಣನು ಭಕ್ತರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ, ಯೋಗಿಗಳ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿ, ಅವರಿಗೆ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆತನು ಯಾವುದೇ ಬಂಧನಗಳಿಲ್ಲದೆ ತನ್ನ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ನಡೆಯುವ ಪರಮೇಶ್ವರನಾಗಿದ್ದು, ಅವನ ಮಹಿಮೆಯು ಅಪ್ರಮೇಯವಾಗಿದೆ.
ಆತನ ತೇಜಸ್ಸಿನಿಂದ ಈ ಚರಾಚರ ಜಗತ್ತೆಲ್ಲವೂ ವ್ಯಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಆತನು ಅಣುವಿಗಿಂತ ಅಣು, ಮಹತ್ತಿಗಿಂತ ಮಹತ್ತು – ಅಂದರೆ ಅಣುರೂಪದಿಂದ ಅನಂತ ರೂಪದವರೆಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಶಕ್ತಿ. ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳು ವರ್ಣಿಸುವ ಆ ಪರಬ್ರಹ್ಮನೇ ಭೀಕರವಾದ ಸಂಸಾರ ಸಾಗರದಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು ದಾಟಿಸುವ ದಿವ್ಯ ನೌಕೆಯಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸ್ತೋತ್ರವು ಸಾರುತ್ತದೆ. ಆತನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಶರಣು, ಸಕಲ ಕಲ್ಯಾಣಗಳ ನಿಧಿ ಮತ್ತು ಸಾವಿರಾರು ಶಿರಸ್ಸುಗಳುಳ್ಳ, ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರಕಾಶಿಸುವ ಪರಮಾತ್ಮ.
ಶಂಖ, ಚಕ್ರ, ಗದಾ, ಪದ್ಮಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ ಲೋಕಧಾರಕನಾದ ನಾರಾಯಣನು ಕಿರೀಟ, ಕುಂಡಲ, ಕಂಕಣಗಳಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆತನು ದ್ವಂದ್ವ ರಹಿತನು, ನಿರ್ವಿಕಾರಿ, ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವತಂತ್ರನು. ಅಚ್ಯುತ, ಅಪ್ರಮೇಯ, ನಿರ್ಗುಣ ಸ್ವರೂಪನಾದ ಆತನಿಗೆ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಪದೇ ಪದೇ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಮನಸ್ಸು ನಾರಾಯಣನ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವಂತೆ ಆತನ ದಯೆಯನ್ನು ಯಾಚಿಸುತ್ತಾ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಶರಣಾಗತಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ. "ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಭೂಯೋ ಭೂಯಃ" ಎಂದು ಪುನರಾವೃತ್ತಿಯಾಗಿ ಅರ್ಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾ, ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಅಚಲ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...