ಓಮಿತ್ಯೇಕಾಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯಾಹರಂತಿ ತ್ರಯಃ ಶಿಖಾಃ |
ತಸ್ಮೈ ತಾರಾತ್ಮನೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 1 ||
ನತ್ವಾಯಂ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ಪರಂ ಯಾಂತಿ ದುರಾಸದಂ |
ನಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 2 ||
ಮೋಹಜಾಲವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾತಿ ಯತ್ಪದಂ |
ಮೋಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 3 ||
ಭವಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯಂ ವಿದ್ವಾನ್ ನಭವೋಹ್ಯಭವತ್ಪರಃ |
ಭಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 4 ||
ಗಗನಾಕಾರವದ್ಭಾಂತಮನುಭಾತ್ಯಖಿಲಂ ಜಗತ್ |
ಗಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 5 ||
ವಟಮೂಲನಿವಾಸೋ ಯೋ ಲೋಕಾನಾಂ ಪ್ರಭುರವ್ಯಯಃ |
ವಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 6 ||
ತೇಜೋಭಿರ್ಯಸ್ಯ ಸೂರ್ಯೋಽಸೌ ಕಾಲಕ್ಲುಪ್ತಿಕರೋ ಭವೇತ್ |
ತೇಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 7 ||
ದಕ್ಷತ್ರಿಪುರಸಂಹಾರೇ ಯಃ ಕಾಲವಿಷಭಂಜನೇ |
ದಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 8 ||
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಭವತಿ ವಾಕ್ಸಿದ್ಧಿರ್ಯನ್ನಾಮಸ್ಮರಣಾನ್ನೃಣಾಂ |
ಕ್ಷಿಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 9 ||
ಣಾಕಾರವಾಚ್ಯೋ ಯಃ ಸುಪ್ತಂ ಸಂದೀಪಯತಿ ಮೇ ಮನಃ |
ಣಾಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 10 ||
ಮೂರ್ತಯೋ ಹ್ಯಷ್ಟಧಾ ಯಸ್ಯ ಜಗಜ್ಜನ್ಮಾದಿಕಾರಣಂ |
ಮೂಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 11 ||
ತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸಿ ಪರಮಮಿತಿ ಯದ್ಗುರುಬೋಧಿತಃ |
ಸರೇಫತಾತ್ಮನೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 12 ||
ಯೇಯಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾದ್ಯಾ ಋಷಯೋ ಯಾಂತಿ ನಿರ್ವೃತಿಂ |
ಯೇಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 13 ||
ಮಹತಾಂ ದೇವಮಿತ್ಯಾಹುರ್ನಿಗಮಾಗಮಯೋಃ ಶಿವಃ |
ಮಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 14 ||
ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತೋಹ್ಯಂತರ್ಬಹಿರ್ಯೋ ವ್ಯಾಪ್ಯ ಸಂಸ್ಥಿತಃ |
ಹ್ಯಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 15 ||
ತ್ವಮೇವ ಜಗತಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಸೃಷ್ಟಿಸ್ಥಿತ್ಯಂತಕಾರಣಂ |
ಮೇಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 16 ||
ದಾಮೇತಿ ಧಾತೃಸೃಷ್ಟೇರ್ಯತ್ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಮುಚ್ಯತೇ |
ಧಾಂಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 17 ||
ಪ್ರಕೃತೇರ್ಯತ್ಪರಂ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಂ ಯಾತಿ ವೈ ಮುನಿಃ |
ಪ್ರಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 18 ||
ಜ್ಞಾನಿನೋಯಮುಪಾಸ್ಯಂತಿ ತತ್ತ್ವಾತೀತಂ ಚಿದಾತ್ಮಕಂ |
ಜ್ಞಾಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 19 ||
ಪ್ರಜ್ಞಾ ಸಂಜಾಯತೇ ಯಸ್ಯ ಧ್ಯಾನನಾಮಾರ್ಚನಾದಿಭಿಃ |
ಪ್ರಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 20 ||
ಯಸ್ಯ ಸ್ಮರಣಮಾತ್ರೇಣ ನರೋ ಮುಕ್ತಃ ಸಬಂಧನಾತ್ |
ಯಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 21 ||
ಛವೇರ್ಯನ್ನೇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಾಪುರ್ವಿಷಯೇಷ್ವಿಹ ಜಾಡ್ಯತಾಂ |
ಛಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 22 ||
ಸ್ವಾಂತೇವಿದಾಂ ಜಡಾನಾಂ ಯೋ ದೂರೇ ತಿಷ್ಠತಿ ಚಿನ್ಮಯಃ |
ಸ್ವಾಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 23 ||
ಹಾರಪ್ರಾಯಫಣೀಂದ್ರಾಯ ಸರ್ವವಿದ್ಯಾಪ್ರದಾಯಿನೇ |
ಹಾಕಾರರೂಪಿಣೇ ಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಯೇ ನಮಃ || 24 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀಮೇಧಾದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಮಂತ್ರವರ್ಣಪದ ಸ್ತುತಿಃ ||
ಶ್ರೀ ಮೇಧಾ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಮಂತ್ರವರ್ಣಪದ ಸ್ತುತಿಃ ಅತಿದುರ್ಲಭ ಹಾಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಜ್ಞಾನದ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ಭಗವಾನ್ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಕ್ಷರವನ್ನು (ವರ್ಣ) ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಆ ಅಕ್ಷರವು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಪರಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ವವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯು ಜ್ಞಾನ, ಮೇಧಾಶಕ್ತಿ, ಚೈತನ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಸತ್ಯದ ಮೂಲ ಕಾರಣನಾಗಿ ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ ಆರಾಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಅಕ್ಷರಗಳ ಗುಚ್ಛವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಕ್ಷರದ ಮೂಲಕವೂ ದಿವ್ಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುವ ಅನನ್ಯ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ.
ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ‘ಓಂ’ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮತತ್ತ್ವದ ಸಾರವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ‘ಓಂ’ ಎಂಬ ಏಕಾಕ್ಷರ ಬ್ರಹ್ಮವನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ತಾರಾತ್ಮಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುವ ಮೇಧಾ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ನಮಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರದ ಶ್ಲೋಕಗಳು ವಿವಿಧ ಅಕ್ಷರಗಳ ಮೂಲಕ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ‘ನ’ಕಾರರೂಪಿಣಿಯಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯು ಮುನಿಗಳಿಗೂ ಸಹ ಅರಿಯಲಾಗದ ಪರಮ ಸತ್ಯವೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ‘ಮೋ’ಕಾರರೂಪಿಣಿಯಾಗಿ, ಮೋಹಜಾಲದಿಂದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ, ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುವ ಚೈತನ್ಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಆತನು ಪ್ರಕಾಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ‘ಭ’ಕಾರರೂಪಿಣಿಯಾಗಿ, ಭವಸಾಗರದಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೋರುವ ಗುರುವಿನ ಸ್ವರೂಪನಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ‘ಗ’ಕಾರರೂಪಿಣಿಯಾಗಿ, ಗಗನದಂತೆ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿ, ಇಡೀ ಜಗತ್ತು ಆತನ ಕಾಂತಿಯಿಂದ ಬೆಳಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ‘ವ’ಕಾರರೂಪಿಣಿಯಾಗಿ, ವಟವೃಕ್ಷದ ಕೆಳಗೆ ನೆಲೆಸಿರುವ, ಲೋಕಗಳಿಗೆ ಪ್ರಭುವಾದ ಅವ್ಯಯ ಪರಬ್ರಹ್ಮನೆಂದು ಆತನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮುಂದಿನ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯು ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ಪ್ರಾಣಶಕ್ತಿ ನೀಡುವ ತೇಜಸ್ಸು (‘ತೇ’ಕಾರ), ತ್ರಿಪುರ ಸಂಹಾರಕ (‘ದ’ಕಾರ), ತಕ್ಷಣವೇ ವಾಕ್ಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ನೀಡುವವನು (‘ಕ್ಷಿ’ಕಾರ) ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಕೇವಲ ಭೌತಿಕ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ, ಇದು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವ, ಅಷ್ಟಮೂರ್ತಿಗಳ ಮೂಲವಾಗಿ, ‘ತತ್ತ್ವಮಸಿ’ಯಂತಹ ಅಂತಿಮ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುವ, ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಲಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣನಾದ ಪರಮ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ‘ಪ್ರ’, ‘ಜ್ಞ’, ‘ಯ’, ‘ಚ’, ‘ಸ್ವ’, ‘ಹಾ’ ಮುಂತಾದ ಅಕ್ಷರಗಳು ಜ್ಞಾನದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವ್ಯಾಪ್ತಿ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಆತನು ಮುಕ್ತಿಗೆ ಮೂಲ ಕಾರಣ. ಆತನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸಿದವರಿಗೆ ಜ್ಞಾನೋದಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಆತನ ನಾಮಸ್ಮರಣೆಯಿಂದಲೇ ಬಂಧನಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದವೂ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯ ಉನ್ನತ ತತ್ತ್ವವನ್ನು, ಆತನ ಚಿದಾತ್ಮಕ ರೂಪವನ್ನು, ಉಪಾಸ್ಯಮೂರ್ತಿಯನ್ನು, ಪ್ರಕೃತಿ ಪರತತ್ತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬೆಳಕು ನೀಡುವ ಪರಮಾತ್ಮತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಸರ್ವವಿದ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುವ ಮಹಾ ಗುರುವಾದ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ಸ್ತೋತ್ರವು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಜ್ಞಾನ ವೃದ್ಧಿ, ವಾಕ್ಸಿದ್ಧಿ, ಮೇಧಾ ವೃದ್ಧಿ, ಮೋಹ ನಿವಾರಣೆ, ಅಜ್ಞಾನ ದೂರವಾಗಿ ಆತ್ಮಜ್ಞಾನ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಜ್ಞಾನಾನ್ವೇಷಕರು ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧಕರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...