ಶ್ರೀ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಾಷ್ಟಕಂ
ಜಟಾತಟಾಂತರೋಲ್ಲಸತ್ಸುರಾಪಗೋರ್ಮಿಭಾಸ್ವರಂ
ಲಲಾಟನೇತ್ರಮಿಂದುನಾವಿರಾಜಮಾನಶೇಖರಂ |
ಲಸದ್ವಿಭೂತಿಭೂಷಿತಂ ಫಣೀಂದ್ರಹಾರಮೀಶ್ವರಂ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 1 ||
ಪುರಾಂಧಕಾದಿದಾಹಕಂ ಮನೋಭವಪ್ರದಾಹಕಂ
ಮಹಾಘರಾಶಿನಾಶಕಂ ಅಭೀಪ್ಸಿತಾರ್ಥದಾಯಕಂ |
ಜಗತ್ತ್ರಯೈಕಕಾರಕಂ ವಿಭಾಕರಂ ವಿದಾರಕಂ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 2 ||
ಮದೀಯ ಮಾನಸಸ್ಥಲೇ ಸದಾಽಸ್ತು ತೇ ಪದದ್ವಯಂ
ಮದೀಯ ವಕ್ತ್ರಪಂಕಜೇ ಶಿವೇತಿ ಚಾಕ್ಷರದ್ವಯಂ |
ಮದೀಯ ಲೋಚನಾಗ್ರತಃ ಸದಾಽರ್ಧಚಂದ್ರವಿಗ್ರಹಂ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 3 ||
ಭಜಂತಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಸುಭಕ್ತಿಭಾವತೋತ್ರಯೇ
ಭಜಂತಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಪ್ರಮಾಣಮಾತ್ರ ನಾಗರಾಃ |
ಧನೇನ ತೇಜ ಸಾಧಿಕಾಃ ಕುಲೇನ ಚಾಽಖಿಲೋನ್ನತಾಃ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 4 ||
ಸದಾಶಿವೋಽಹಮಿತ್ಯಹರ್ನಿಶಂ ಭಜೇತ ಯೋ ಜನಾಃ
ಸದಾ ಶಿವಂ ಕರೋತಿ ತಂ ನ ಸಂಶಯೋಽತ್ರ ಕಶ್ಚನ |
ಅಹೋ ದಯಾಲುತಾ ಮಹೇಶ್ವರಸ್ಯ ದೃಶ್ಯತಾಂ ಬುಧಾ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 5 ||
ಧರಾಧರಾತ್ಮಜಾಪತೇ ತ್ರಿಲೋಚನೇಶ ಶಂಕರಂ
ಗಿರೀಶ ಚಂದ್ರಶೇಖರಾಽಹಿರಾಜಭೂಷಣೇಶ್ವರಃ |
ಮಹೇಶ ನಂದಿವಾಹನೇತಿ ಸಂಘಟನ್ನಹರ್ನಿಶಂ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 6 ||
ಮಹೇಶ ಪಾಹಿ ಮಾಂ ಮುದಾ ಗಿರೀಶ ಪಾಹಿ ಮಾಂ ಸದಾ
ಭವಾರ್ಣವೇ ನಿಮಜ್ಜತಸ್ತ್ವಮೇವ ಮೇಽಸಿ ತಾರಕಃ |
ಕರಾವಲಂಬನಂ ಝಟಿತ್ಯಹೋಽಧುನಾ ಪ್ರದೀಯತಾಂ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 7 ||
ಧರಾಧರೇಶ್ವರೇಶ್ವರಂ ಶಿವಂ ನಿಧೀಶ್ವರೇಶ್ವರಂ
ಸುರಾಸುರೇಶ್ವರಂ ರಮಾಪತೀಶ್ವರಂ ಮಹೇಶ್ವರಂ |
ಪ್ರಚಂಡ ಚಂಡಿಕೇಶ್ವರಂ ವಿನೀತ ನಂದಿಕೇಶ್ವರಂ
ನಮಾಮಿ ನಾಟಕೇಶ್ವರಂ ಭಜಾಮಿ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಂ || 8 ||
ಹಾಟಕೇಶಸ್ಯ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಯೋ ಹಾಟಕೇಶಾಷ್ಟಕಂ ಪಠೇತ್ |
ಹಾಟಕೇಶ ಪ್ರಸಾದೇನ ಹಾಟಕೇಶತ್ವಮಾಪ್ನುಯಾತ್ || 9 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಾಷ್ಟಕಂ |
ಶ್ರೀ ಹಾಟಕೇಶ್ವರಾಷ್ಟಕಂ, ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಹಾಟಕೇಶ್ವರ ರೂಪವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಸ್ತುತಿಸುವ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಅಷ್ಟಕವಾಗಿದೆ. ಹಾಟಕೇಶ್ವರ ಎಂದರೆ ಸುವರ್ಣದಂತೆ ಪ್ರಕಾಶಿಸುವ ಅಥವಾ ಸುವರ್ಣದಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ ಈಶ್ವರ. ಈ ಅಷ್ಟಕವು ಶಿವನ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪ, ಆತನ ಲೀಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಭಕ್ತರ ಮೇಲಿನ ಆತನ ಅಪಾರ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಮನಮುಟ್ಟುವಂತೆ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಸ್ತೋತ್ರವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಭಕ್ತನನ್ನು ಶಿವನ ಅಖಂಡ ಚೈತನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಏಕೀಕರಿಸುವ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ.
ಈ ಅಷ್ಟಕದ ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ಮಹೋನ್ನತ ರೂಪವನ್ನು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಆತನ ಜಟಾಜೂಟದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಗಂಗಾ ನದಿಯ ಅಲೆಗಳು, ಹಣೆಯ ಮೇಲಿನ ಅಗ್ನಿ ನೇತ್ರ, ಶಿರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಿಸುವ ಚಂದ್ರಕಲೆ, ದೇಹದ ತುಂಬೆಲ್ಲಾ ಲೇಪಿತವಾದ ವಿಭೂತಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಪಗಳೇ ಆಭರಣಗಳಾಗಿ ಕಂಗೊಳಿಸುವ ಹಾಟಕೇಶ್ವರನ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಟ್ಟುವಂತೆ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತನು ಇಂತಹ ಮಹಾಮಹಿಮನಾದ ಈಶ್ವರನನ್ನು ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ಭಜಿಸುತ್ತಾನೆ. ಎರಡನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಲೀಲೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂಧಕಾಸುರನ ಸಂಹಾರಕನಾಗಿ, ಮನ್ಮಥನನ್ನು ಭಸ್ಮ ಮಾಡಿದವನಾಗಿ, ಪಾಪರಾಶಿಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವವನಾಗಿ ಮತ್ತು ಮೂರು ಲೋಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಮಾನಗೊಳಿಸುವ ಪರಮೇಶ್ವರನಾಗಿ ಆತನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆತನು ಕೇವಲ ನಾಶಕನಲ್ಲ, ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಲಯಗಳಿಗೆ ಏಕೈಕ ಕಾರಣನೂ ಹೌದು ಎಂದು ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಮೂರನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಭಕ್ತನ ಅಚಲ ಭಕ್ತಿಯ ಆಳವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿ – ಈ ಮೂರೂ ಶಿವನ ಪಾದಗಳಲ್ಲಿ, ಶಿವನ ನಾಮದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶಿವನ ಅರ್ಧಚಂದ್ರ ವಿಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ನೆಲೆಸಬೇಕೆಂದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. 'ಶಿವ' ಎಂಬ ಎರಡು ಅಕ್ಷರಗಳು ತನ್ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉಸಿರಲ್ಲೂ ಇರಬೇಕು, ತನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಸದಾ ಶಿವನ ಚರಣಕಮಲಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಕಣ್ಣುಗಳು ಸದಾ ಶಿವನ ರೂಪವನ್ನೇ ಕಾಣಬೇಕು ಎಂದು ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಏಕೀಕರಣಗೊಳ್ಳುವ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ನಾಲ್ಕನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಹಾಟಕೇಶ್ವರನನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸುವವರಿಗೆ ದೊರೆಯುವ ಫಲಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಭಕ್ತರು ಧನ, ಕೀರ್ತಿ, ತೇಜಸ್ಸು ಮತ್ತು ವಂಶೋನ್ನತಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಲೌಕಿಕ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನೂ ಶಿವನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಐದನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ಅಪಾರ ದಯೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. 'ನಾನೇ ಸದಾಶಿವನು' ಎಂದು ಅಹರ್ನಿಶಿ ಭಜಿಸುವವನಿಗೆ ಶಿವನು ಸದಾ ಶುಭವನ್ನು ಕರುಣಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮಿ ಎಂಬ ಅದ್ವೈತ ತತ್ವದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು – ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಒಂದೆಂದು ಭಾವಿಸುವವನು ಶಿವನಾಗಿಯೇ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನು ಭವಸಾಗರದಿಂದ ಪಾರುಮಾಡುವವನು, ನಿರಾಶ್ರಿತರಿಗೆ ಆಶ್ರಯದಾತನು, ನಂದಿ, ಚಂಡಿಕಾ, ಗಣಪತಿ ಮುಂತಾದ ದೈವಗಳ ಅಧಿಪತಿಯೂ ಹೌದು. ಈ ಅಷ್ಟಕವನ್ನು ಭಕ್ತಿ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಪಠಿಸುವವರಿಗೆ ಹಾಟಕೇಶ್ವರನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಹಾಟಕೇಶ್ವರತ್ವ ಅಂದರೆ ಶಿವಸಾನ್ನಿಧ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿವಸ್ವರೂಪ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂತಿಮ ಶ್ಲೋಕವು ಆಶೀರ್ವದಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಕ್ತನಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಉನ್ನತಿ ಮತ್ತು ಪರಮ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...