ಶ್ರೀ ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷ ಸ್ತೋತ್ರಂ

ಶ್ರೀ ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷ ಸ್ತೋತ್ರಂ ಭಗವಾನ್ ವರಾಹದೇವರು ಸ್ವತಃ ಉಚ್ಚರಿಸಿದ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ವಿಷ್ಣು ಸ್ತುತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಪರಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ತ್ವ, ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಸ್ವರೂಪ, ಶರಣಾಗತಿ ಭಾವ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆವರಿಸಿರುವ ಆತನ ಸರ್ವವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಭವ್ಯವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಭಗವಂತನ ಅನಂತ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ಮತ್ತು ಆತನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶರಣಾಗಲು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಉನ್ನತಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ವರಾಹದೇವರು ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವಾಗ, ಕೃಷ್ಣವರ್ಣನಾದ, ಮಧುಸೂದನನಾದ, ಚಕ್ರಾಯುಧಧಾರಿಯಾದ ಭಗವಂತನಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆತನನ್ನು ಸರ್ವಲೋಕಗಳ ಅಧಿಪತಿ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದಾನ ಮಾಡುವವನು ಎಂದು ಕೀರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿಷ್ಣುವು ವಿಶ್ವಮೂರ್ತಿ – ಅಂದರೆ, ಸಮಸ್ತ ಲೋಕಗಳನ್ನು ಆವರಿಸಿದ ಮಹಾಶಕ್ತಿ, ಅನೇಕ ಹಸ್ತಗಳಿಂದ ವರಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಕರುಣಾಮೂರ್ತಿ, ವಿದ್ಯಾ ಮತ್ತು ಅವಿದ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಪರತತ್ತ್ವ ಸ್ವರೂಪನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆತನು ಕೇವಲ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಮಸ್ತ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅಜ್ಞಾನದ ಮೂಲವೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ.

ಮುಂದೆ, ಆತನನ್ನು ಆದಿದೇವ, ಮಹಾದೇವ, ವೇದಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಾಂಗಗಳ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ತಿಳಿದು ಅವುಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದವನು ಎಂದು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸರ್ವದೇವತೆಗಳೂ ಸಹ ಆತನಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಹಸ್ರ ಶಿರಸ್ಸುಗಳು, ಸಹಸ್ರ ಕಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಸಹಸ್ರ ಬಾಹುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ವಿಶ್ವ ಸ್ವರೂಪಿಯಾಗಿ, ಆತನು ಪ್ರತಿ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿಯೂ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇಡೀ ಜಗತ್ತನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಆತನೇ ಪರಮೇಶ್ವರ, ಸರ್ವೇಶ್ವರ, ಎಲ್ಲರ ನಿಯಂತ್ರಕ ಮತ್ತು ಪೋಷಕ.

ಆತನೇ ಶರಣಾಗತ ಭಕ್ತರಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಆಶ್ರಯ. ನೀಲಮೋಡದಂತೆ ಸುಂದರವಾಗಿ ಹೊಳೆಯುವ ಆತನ ರೂಪ, ಚಕ್ರಪಾಣಿ, ಜಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಸನಾತನನಾದ ಆತನ ಸ್ವರೂಪ ನಿತ್ಯವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರವಾದದ್ದು. ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಅಂತಿಮ ಭಾಗವು ಆಳವಾದ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ – “ಓ ಅಚ್ಯುತ! ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ರೂಪವಾಗಲಿ, ಅರೂಪವಾಗಲಿ, ಚಲಿಸುವ ಅಥವಾ ಚಲಿಸದ ಯಾವುದೇ ವಸ್ತುವನ್ನು ನೋಡಿದರೂ, ಅದೆಲ್ಲವೂ ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೆಲೆಸಿದೆ. ನಿನ್ನ ಹೊರತು ಬೇರೇನೂ ಇಲ್ಲ; ಸರ್ವವೂ ನಿನ್ನ ಮಾಯೆ, ನಿನ್ನ ತೇಜಸ್ಸು, ನಿನ್ನ ಸ್ವರೂಪವೇ ಆಗಿದೆ,” ಎಂದು ವರಾಹ ದೇವರು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅದ್ವೈತ ಭಾವವನ್ನು, ಪರಮಾತ್ಮನು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ಎಂಬುದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಪರಮ ಶರಣಾಗತಿ ತತ್ತ್ವವನ್ನು, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತು ಆತನ ವಿಶ್ವ ರೂಪವನ್ನು ಭಕ್ತರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಅನಂತ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯನ್ನು ಮನದಟ್ಟು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ, ಭಕ್ತರು ಸಕಲ ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ದೈವತ್ವವನ್ನು ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):

• ಭಯ, ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ದುಃಖ ನಿವಾರಣೆ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ನಿರಂತರ ಪಠಣದಿಂದ ಮನಸ್ಸಿನ ಆತಂಕಗಳು, ಭಯಗಳು ಮತ್ತು ದುಃಖಗಳು ದೂರವಾಗಿ, ಆಂತರಿಕ ಶಾಂತಿಯು ನೆಲೆಸುತ್ತದೆ.
• ವಿಶ್ವಾಸ, ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ವೃದ್ಧಿ: ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿತ್ವವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅರಿತು, ಆತನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ, ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸಹಕಾರಿ.
• ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶುದ್ಧತೆ: ಸ್ತೋತ್ರದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಆತ್ಮವು ಶುದ್ಧವಾಗಿ, ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ದೂರವಾಗಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ದೈವಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ಮೂಡುತ್ತವೆ.
• ಆನಂದ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು ಕಟಾಕ್ಷ: ನಿರಂತರ ಪಠಣದಿಂದ ಭಕ್ತರು ಪರಮಾನಂದ, ಅಚಲ ಮನಃಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅಖಂಡ ಕಟಾಕ್ಷಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರರಾಗುತ್ತಾರೆ, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಕಲ ಸೌಭಾಗ್ಯಗಳು ಲಭಿಸುತ್ತವೆ.
• ದಿವ್ಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯ ಅರಿವು: ಭಗವಂತನು ಎಲ್ಲೆಡೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ಆಳವಾದ ತತ್ತ್ವದ ಅರಿವು ಮೂಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಭಕ್ತನ ದೃಷ್ಟಿ ವಿಶಾಲವಾಗುತ್ತದೆ.