ಪ್ರದೋಷಸ್ತೋತ್ರಾಷ್ಟಕಂ

ಪ್ರದೋಷಸ್ತೋತ್ರಾಷ್ಟಕಂ ಮಹಾದೇವನ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದೋಷ ಕಾಲದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆಳವಾಗಿ ವಿವರಿಸುವ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಶಿವನ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಾ, ಪ್ರದೋಷ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಿವಾರಾಧನೆಯು ಮಾನವ ಜನ್ಮದ ಪರಮ ಗುರಿಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಹೇಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅಷ್ಟಕವು ಶಿವಭಕ್ತಿಯ ಸಾರವನ್ನು, ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳ ಹೃದಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಮೂಲಭೂತ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕವು ಜೀವನದ ಸಾರವೇ ಶಿವನ ಪಾದಕಮಲಗಳ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಸಾರವು ಅನಿಶ್ಚಿತ ಮತ್ತು ದುಃಖಮಯವಾಗಿದ್ದು, ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ಶಿವನ ಅನನ್ಯ ಭಕ್ತಿ. ಇದು ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರಗಳ ಸಂಸಾರಿಕ ಬಂಧನಗಳಿಂದ ವಿಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಪರಮೇಶ್ವರನ ಅನುಗ್ರಹವೇ ಏಕೈಕ ಆಶ್ರಯ ಎಂದು ಸಾರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರದೋಷ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸದವರು, ಅಥವಾ ಈ ಪವಿತ್ರ ಕಾಲದ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಅರಿಯದವರು, ಅನೇಕ ಜನ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ದಾರಿದ್ರ್ಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸ್ತೋತ್ರವು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಪ್ರದೋಷ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಅನನ್ಯ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸುವ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಿಯೇ ಸಂಪತ್ತು, ಧಾನ್ಯ, ಸೌಭಾಗ್ಯ, ಸಂತಾನ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ತ ಐಶ್ವರ್ಯಗಳು ಲಭಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಮೂರನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಶಿವಾರಾಧನೆಯಿಂದ ಲಭಿಸುವ ಐಹಿಕ ಮತ್ತು ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ಲಾಭಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತದ ಭವ್ಯ ಭವನದಲ್ಲಿ, ತ್ರಿಜಗಜ್ಜನನಿಯಾದ ಪಾರ್ವತೀ ದೇವಿಯನ್ನು ರತ್ನಖಚಿತ ಸಿಂಹಾಸನದ ಮೇಲೆ ಆಸೀನರಾಗಿಸಿ, ಶೂಲಪಾಣಿಯಾದ ಶಿವನು ನೃತ್ಯ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧನಾಗುವ ದಿವ್ಯ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೋಷ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಬ್ರಹ್ಮನು ವೀಣೆಯನ್ನು ನುಡಿಸಿದರೆ, ವಿಷ್ಣುವು ಮೃದಂಗವನ್ನು ಬಾರಿಸುತ್ತಾನೆ, ಸರಸ್ವತಿಯು ಗಾಯನ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ, ಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ತಾಳವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಧರ್ವರು, ಯಕ್ಷರು, ನಾಗರು, ಸಿದ್ಧರು, ಸಾಧುಗಳು, ವಿದ್ಯಾಧರರು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ತ ದೇವತೆಗಳು ಶಿವನ ಈ ದಿವ್ಯ ನೃತ್ಯವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವನ ಪಾದಸೇವೆ ಮಾಡಲು ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರದೋಷ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಿವನೊಬ್ಬನೇ ಪೂಜ್ಯನಾಗಿದ್ದು, ವಿಷ್ಣು, ಬ್ರಹ್ಮಾದಿ ಸಮಸ್ತ ದೇವತೆಗಳು ಕೂಡ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಶಿವಾರಾಧನೆ ನಡೆಯುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಪಾಲಕರು, ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ಲೋಕಪಾಲಕರು ಪ್ರಸನ್ನರಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸ್ತೋತ್ರವು ಸಾರುತ್ತದೆ.

ಅಂತಿಮ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಧರ್ಮವನ್ನು ತೊರೆದು, ದಾನ-ಯಜ್ಞಗಳನ್ನು ಮಾಡದೆ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಗಳಿಂದ ಜೀವಿಸಿದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಮಾರನೊಬ್ಬ ದಾರಿದ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾದ ಕಥೆಯನ್ನು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ದೋಷಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ಶಿವನ ಶರಣಾಗತಿಯೇ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗ ಎಂದು ಉಪದೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರದೋಷ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಿವಾರಾಧನೆಯು ಶ್ರೇಯಸ್ಸಿನ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಶಿವನ ಕೃಪೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ದಿವ್ಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):

• ದಾರಿದ್ರ್ಯ ನಿವಾರಣೆ: ಪ್ರದೋಷ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರಗಳ ದಾರಿದ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಪಾಪಭಾರದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
• ಐಶ್ವರ್ಯ ವೃದ್ಧಿ: ಅನನ್ಯ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಶಿವಾರಾಧನೆ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಧನ, ಧಾನ್ಯ, ಸಂಪತ್ತು, ಸೌಭಾಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ.
• ಸಂತಾನ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಸುಖ: ಸಂತಾನವಿಲ್ಲದವರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂತಾನ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಸುಖ-ಶಾಂತಿ ನೆಲೆಸುತ್ತದೆ.
• ಸಕಲ ಇಷ್ಟಾರ್ಥ ಸಿದ್ಧಿ: ಶಿವನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳು ಪೂರೈಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಶ್ರೇಯಸ್ಸು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ದೇವಾನುದೇವತೆಗಳ ಆಶೀರ್ವಾದ: ಪ್ರದೋಷ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ ಸಮಸ್ತ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದಿಕ್ಪಾಲಕರು ಪ್ರಸನ್ನರಾಗಿ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಆಶೀರ್ವದಿಸುತ್ತಾರೆ.