ಆದೌ ಪಾಂಡವಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಜನನಂ ಲಾಕ್ಷಾಗೃಹೇದಾಹನಂ
ದ್ಯೂತಸ್ತ್ರೀಹರಣಂ ವನೇ ವಿಹರಣಂ ಮತ್ಸ್ಯಾಲಯೇ ವರ್ತನಂ |
ಲೀಲಾಗೋಗ್ರಹಣಂ ರಣೇ ಚ ವಿಜಯಂ ಸಂಧಿಕ್ರಿಯಾಜೃಂಭಣಂ
ಪಶ್ಚಾದ್ಭೀಷ್ಮಸುಯೋಧನಾದಿನಿಧನಂ ಹ್ಯೇತನ್ಮಹಾಭಾರತಂ ||
ಮಹಾಭಾರತದಂತಹ ಬೃಹತ್ ಮಹಾಕಾವ್ಯವನ್ನು ಒಂದೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುವ "ಏಕಶ್ಲೋಕೀ ಭಾರತಂ" ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ರಚನೆ. ಇದು ಮಹಾಭಾರತದ ಸಮಗ್ರ ಕಥಾಸಾರವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಚುಟುಕಾಗಿ, ಆದರೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಕೌರವರು ಮತ್ತು ಪಾಂಡವರ ಜನನದಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಮಹಾಭಾರತದ ಗಹನವಾದ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಏಕಶ್ಲೋಕೀ ಭಾರತಂ ಕೇವಲ ಘಟನೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಧರ್ಮ-ಅಧರ್ಮ, ಸತ್ಯ-ಅಸತ್ಯ, ಕರ್ಮ-ಫಲ, ಅಹಂಕಾರ-ವಿನಯ ಮತ್ತು ಭಗವಂತನ ಇಚ್ಛೆಗಳಂತಹ ಮಹಾಭಾರತದ ಮೂಲಭೂತ ತತ್ವಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ದಿವ್ಯ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ, ಅಧರ್ಮದ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಘಟನೆಯೂ ಮಾನವ ಸ್ವಭಾವದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ನ್ಯಾಯದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಶ್ಲೋಕದ ಮೊದಲ ಭಾಗವು "ಆದೌ ಪಾಂಡವಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಜನನಂ" ಎಂದು ಪಾಂಡವರು ಮತ್ತು ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರನ ಪುತ್ರರಾದ ಕೌರವರ ಜನನವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ "ಲಾಕ್ಷಾಗೃಹೇದಾಹನಂ" ಅಂದರೆ ಪಾಂಡವರನ್ನು ಸುಟ್ಟುಹಾಕಲು ದುರ್ಯೋಧನನು ಮಾಡಿದ ಅರಗಿನ ಮನೆಯ ದುಷ್ಟ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. "ದ್ಯೂತಸ್ತ್ರೀಹರಣಂ" ಎಂಬುದು ಪಾಂಡವರು ಜೂಜಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ದ್ರೌಪದಿಯ ವಸ್ತ್ರಾಪಹರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ದುರಂತ ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. "ವನೇ ವಿಹರಣಂ" ಎಂದರೆ ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅರಣ್ಯವಾಸ ಮತ್ತು "ಮತ್ಸ್ಯಾಲಯೇ ವರ್ತನಮ್" ಅಂದರೆ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅಜ್ಞಾತವಾಸವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುಂದುವರಿದು, "ಲೀಲಾ ಗೋಗ್ರಹಣಂ" ಎಂಬುದು ಪಾಂಡವರು ವಿರಾಟನಗರದಲ್ಲಿ ಅಜ್ಞಾತವಾಸದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಕೌರವರು ವಿರಾಟನ ಗೋವುಗಳನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲು ಬಂದ ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಮತ್ತು ಪಾಂಡವರು ಅದನ್ನು ತಡೆದು ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಿದ ಘಟನೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. "ರಣೇ ಚ ವಿಜಯಂ" ಎಂಬುದು ಕೌರವರ ವಿರುದ್ಧದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಪಾಂಡವರ ವಿಜಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. "ಸಂಧಿಕ್ರಿಯಾ ಜೃಂಭಣಂ" ಎಂದರೆ ಯುದ್ಧವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಮಾಡಿದ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ವಿಫಲವಾದದ್ದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ "ಪಶ್ಚಾತ್ ಭೀಷ್ಮಸುಯೋಧನಾದಿ ನಿಧನಂ ಹ್ಯೇತನ್ಮಹಾಭಾರತಂ" ಎಂಬುದು ಭೀಷ್ಮ, ದುರ್ಯೋಧನ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಹಾವೀರರ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು ಎಂದು ಸಾರುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ, ಈ ಒಂದೇ ಶ್ಲೋಕವು ಮಹಾಭಾರತದ ಸಮಗ್ರ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...