ಋಷಯ ಊಚುಃ |
ನಮೋ ದಿಗ್ವಾಸಸೇ ನಿತ್ಯಂ ಕೃತಾಂತಾಯ ತ್ರಿಶೂಲಿನೇ |
ವಿಕಟಾಯ ಕರಾಲಾಯ ಕರಾಲವದನಾಯ ಚ || 1 ||
ಅರೂಪಾಯ ಸುರೂಪಾಯ ವಿಶ್ವರೂಪಾಯ ತೇ ನಮಃ |
ಕಟಂಕಟಾಯ ರುದ್ರಾಯ ಸ್ವಾಹಾಕಾರಾಯ ವೈ ನಮಃ || 2 ||
ಸರ್ವಪ್ರಣತದೇಹಾಯ ಸ್ವಯಂ ಚ ಪ್ರಣತಾತ್ಮನೇ |
ನಿತ್ಯಂ ನೀಲಶಿಖಂಡಾಯ ಶ್ರೀಕಂಠಾಯ ನಮೋ ನಮಃ || 3 ||
ನೀಲಕಂಠಾಯ ದೇವಾಯ ಚಿತಾಭಸ್ಮಾಂಗಧಾರಿಣೇ |
ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸರ್ವದೇವಾನಾಂ ರುದ್ರಾಣಾಂ ನೀಲಲೋಹಿತಃ || 4 ||
ಆತ್ಮಾ ಚ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಸಾಂಖ್ಯೈಃ ಪುರುಷ ಉಚ್ಯತೇ |
ಪರ್ವತಾನಾಂ ಮಹಾಮೇರುರ್ನಕ್ಷತ್ರಾಣಾಂ ಚ ಚಂದ್ರಮಾಃ || 5 ||
ಋಷೀಣಾಂ ಚ ವಸಿಷ್ಠಸ್ತ್ವಂ ದೇವಾನಾಂ ವಾಸವಸ್ತಥಾ |
ಓಂಕಾರಃ ಸರ್ವವೇದಾನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಸಾಮ ಚ ಸಾಮಸು || 6 ||
ಆರಣ್ಯಾನಾಂ ಪಶೂನಾಂ ಚ ಸಿಂಹಸ್ತ್ವಂ ಪರಮೇಶ್ವರಃ |
ಗ್ರಾಮ್ಯಾಣಾಮೃಷಭಶ್ಚಾಸಿ ಭಗವಾನ್ ಲೋಕಪೂಜಿತಃ || 7 ||
ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನೋಽಪಿ ಯೋ ಯೋ ಭಾವೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ |
ತ್ವಾಮೇವ ತತ್ರ ಪಶ್ಯಾಮೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಥಿತಂ ಯಥಾ || 8 ||
ಕಾಮಃ ಕ್ರೋಧಶ್ಚ ಲೋಭಶ್ಚ ವಿಷಾದೋ ಮದ ಏವ ಚ |
ಏತದಿಚ್ಛಾಮಹೇ ಬೋದ್ಧುಂ ಪ್ರಸೀದ ಪರಮೇಶ್ವರ || 9 ||
ಮಹಾಸಂಹರಣೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ತ್ವಯಾ ದೇವ ಕೃತಾತ್ಮನಾ |
ಕರಂ ಲಲಾಟೇ ಸಂವಿಧ್ಯ ವಹ್ನಿರುತ್ಪಾದಿತಸ್ತ್ವಯಾ || 10 ||
ತೇನಾಗ್ನಿನಾ ತದಾ ಲೋಕಾ ಅರ್ಚಿರ್ಭಿಃ ಸರ್ವತೋ ವೃತಾಃ |
ತಸ್ಮಾದಗ್ನಿಸಮಾ ಹ್ಯೇತೇ ಬಹವೋ ವಿಕೃತಾಗ್ನಯಃ || 11 ||
ಕಾಮಃ ಕ್ರೋಧಶ್ಚ ಲೋಭಶ್ಚ ಮೋಹೋ ದಂಭ ಉಪದ್ರವಃ |
ಯಾನಿ ಚಾನ್ಯಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಸ್ಥಾವರಾಣಿ ಚರಾಣಿ ಚ || 12 ||
ದಹ್ಯಂ ತೇ ಪ್ರಾಣಿನಸ್ತೇ ತು ತ್ವತ್ಸಮುತ್ಥೇನ ವಹ್ನಿನಾ |
ಅಸ್ಮಾಕಂ ದಹ್ಯಮಾನಾನಾಂ ತ್ರಾತಾ ಭವ ಸುರೇಶ್ವರ || 13 ||
ತ್ವಂ ಚ ಲೋಕಹಿತಾರ್ಥಾಯ ಭೂತಾನಿ ಪರಿಷಿಂಚಸಿ |
ಮಹೇಶ್ವರ ಮಹಾಭಾಗ ಪ್ರಭೋ ಶುಭನಿರೀಕ್ಷಕ || 14 ||
ಆಜ್ಞಾಪಯ ವಯಂ ನಾಥ ಕರ್ತಾರೋ ವಚನಂ ತವ |
ಭೂತಕೋಟಿಸಹಸ್ರೇಷು ರೂಪಕೋಟಿಶತೇಷು ಚ || 15 ||
ಅಂತಂ ಗಂತುಂ ನ ಶಕ್ತಾಃ ಸ್ಮ ದೇವದೇವ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ || 16 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀಲಿಂಗಮಹಾಪುರಾಣೇ ಪೂರ್ವಭಾಗೇ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯೇ ದೇವದಾರುವನಸ್ಥ ಮುನಿಕೃತ ಪರಮೇಶ್ವರ ಸ್ತುತಿಃ |
ದೇವದಾರುವನಸ್ಥ ಮುನಿ ಕೃತ ಪರಮೇಶ್ವರ ಸ್ತುತಿಯು ದೇವದಾರು ವನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದ ಮಹರ್ಷಿಗಳಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ತುತಿಯು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಉಗ್ರ, ಶಾಂತ, ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಮತ್ತು ನಿರಾಕಾರ ಸ್ವರೂಪಗಳನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಹಾದೇವನ ಅನಂತ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಲಯಗಳಿಗೆ ಆತನೇ ಮೂಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಭಕ್ತರಿಗೆ ಶಿವತತ್ತ್ವದ ಅನಂತ ಆಯಾಮಗಳ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ತೋತ್ರದ ಆರಂಭಿಕ ಶ್ಲೋಕಗಳು ದಿಕ್ಕುಗಳನ್ನೇ ವಸ್ತ್ರವಾಗಿ ಧರಿಸಿದ (ದಿಗಂಬರ), ಕಾಲನ ರೂಪನಾದ (ಕೃತಾಂತ), ತ್ರಿಶೂಲಧಾರಿಯಾದ, ವಿಕಾರವಾದ ಮತ್ತು ಭಯಂಕರವಾದ ಮುಖವುಳ್ಳ ಮಹಾದೇವನಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಶಿವನು ರೂಪರಹಿತನಾಗಿದ್ದರೂ ಸುಂದರ ರೂಪವುಳ್ಳವನು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ರೂಪನಾಗಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಋಷಿಗಳು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವನು ರುದ್ರನ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಸ್ವಾಹಾಕಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಸಮಸ್ತ ಜೀವಿಗಳ ದೇಹವಾಗಿ, ಮತ್ತು ಭಕ್ತರಿಂದ ಆರಾಧಿಸಲ್ಪಡುವ ಆತ್ಮ ಸ್ವರೂಪಿಯಾಗಿ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ಎಂದು ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಶ್ಲೋಕಗಳು ಸಾರುತ್ತವೆ. ನೀಲಕಂಠನೂ, ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ದೇಹಕ್ಕೆ ಲೇಪಿಸಿಕೊಂಡವನೂ, ರುದ್ರನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ನೀಲಲೋಹಿತ ಸ್ವರೂಪನೂ ಆದ ಶಿವನೇ ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಆಧಾರ ಮತ್ತು ಸಕಲ ಚರಾಚರಗಳ ಆತ್ಮನಾಗಿದ್ದಾನೆ.
ಶಿವನು ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಲಯಗಳ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಮೂಲವಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಎಲ್ಲಾ ಭೂತಗಳ ಆತ್ಮನಾದ ಆತನೇ ಸಾಂಖ್ಯ ದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಪುರುಷ ತತ್ವ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶದಲ್ಲೂ ಶಿವನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಋಷಿಗಳು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ: ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾಮೇರು, ನಕ್ಷತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರ, ಋಷಿಗಳಲ್ಲಿ ವಸಿಷ್ಠ, ದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರ, ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಓಂಕಾರ, ಸಾಮವೇದದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ಸಾಮ — ಇವೆಲ್ಲವೂ ಶಿವನ ಪ್ರಕಾಶವೇ ಎಂದು ಋಷಿಗಳು ಗೌರವದಿಂದ ಘೋಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅರಣ್ಯದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಹ, ಗ್ರಾಮ್ಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ವೃಷಭ (ನಂದಿ) — ಹೀಗೆ ಸಮಸ್ತ ಲೋಕಗಳಿಂದ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ಮಹೇಶ್ವರನೇ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಅಧಿಪತಿ ಎಂದು ಸ್ತೋತ್ರವು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಭೂತಾತ್ಮಕ, ಭಾವಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಭೂತ, ವರ್ತಮಾನ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯತ್ ಕಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಶಿವ ತತ್ವವೇ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಋಷಿಗಳು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಾಮ, ಕ್ರೋಧ, ಲೋಭ, ಮದ, ಮೋಹ, ವಿಷಾದ ಮುಂತಾದ ಭಾವಗಳು ಹೇಗೆ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಅವರು ಶಿವನನ್ನು ಶರಣಾಗುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾಪ್ರಳಯ ಸಂಭವಿಸಿದಾಗ ಶಿವನು ತನ್ನ ಲಲಾಟದಿಂದ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಿ ಲೋಕಗಳನ್ನು ದಹಿಸಿದನು, ಆ ಅಗ್ನಿಯಿಂದ ಅನೇಕ ವಿಕೃತ ರೂಪದ ಅಗ್ನಿಗಳು ಉದ್ಭವಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ಭೂತಜಾತಿಗಳೂ ಆ ವಹ್ನಿತತ್ವದಿಂದ ದಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಎಂದು ಇಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಳಯಕಾರಕ ಶಕ್ತಿಯೇ ಶಿವನ ಸರ್ವೋಚ್ಚತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಋಷಿಗಳು ಶಿವನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾ, “ಪ್ರಳಯಾಗ್ನಿಯ ನಾಶದಲ್ಲಿ ನಾವು ದಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ; ದಯವಿಟ್ಟು ನಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸು” ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಶಿವನು ಲೋಕಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸುತ್ತಾ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದು ಇಲ್ಲಿನ ನಂಬಿಕೆ. ಅನಂತಕೋಟಿ ರೂಪಗಳು ಮತ್ತು ಭೂತಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಹೇಶ್ವರನಿಗೆ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಗಂಭೀರವಾದ ನಮಸ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಆತನ ಸರ್ವೋಚ್ಚತೆಯನ್ನು, ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಗುಣವನ್ನು ಮತ್ತು ಅನಂತ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಸಾರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...