ಆಂಗೀರಸ ಉವಾಚ –
ಜಯ ಶಂಕರ ಶಾಂತಶಶಾಂಕರುಚೇ
ರುಚಿರಾರ್ಥದ ಸರ್ವದ ಸರ್ವಶುಚೇ |
ಶುಚಿದತ್ತಗೃಹೀತ ಮಹೋಪಹೃತೇ
ಹೃತಭಕ್ತಜನೋದ್ಧತತಾಪತತೇ || 1 ||
ತತ ಸರ್ವಹೃದಂಬರ ವರದನತೇ
ನತ ವೃಜಿನ ಮಹಾವನದಾಹಕೃತೇ |
ಕೃತವಿವಿಧಚರಿತ್ರತನೋ ಸುತನೋ-
ಽತನು ವಿಶಿಖವಿಶೋಷಣ ಧೈರ್ಯನಿಧೇ || 2 ||
ನಿಧನಾದಿವಿವರ್ಜಿತಕೃತನತಿ ಕೃ-
ತ್ಕೃತಿ ವಿಹಿತ ಮನೋರಥ ಪನ್ನಗಭೃತ್ |
ನಗಭರ್ತೃನುತಾರ್ಪಿತ ವಾಮನವಪು-
ಸ್ಸ್ವವಪುಃಪರಿಪೂರಿತ ಸರ್ವಜಗತ್ || 3 ||
ತ್ರಿಜಗನ್ಮಯರೂಪ ವಿರೂಪ ಸುದೃ-
ಗ್ದೃಗುದಂಚನ ಕುಂಚನಕೃತ ಹುತಭುಕ್ |
ಭವ ಭೂತಪತೇ ಪ್ರಮಥೈಕಪತೇ
ಪತಿತೇಷ್ವಪಿ ದತ್ತಕರ ಪ್ರಸೃತೇ || 4 ||
ಪ್ರಸೃತಾಖಿಲ ಭೂತಲ ಸಂವರಣ
ಪ್ರಣವಧ್ವನಿಸೌಧ ಸುಧಾಂಶುಧರ |
ಧರರಾಜ ಕುಮಾರಿಕಯಾ ಪರಯಾ
ಪರಿತಃ ಪರಿತುಷ್ಟನತೋಸ್ಮಿ ಶಿವ || 5 ||
ಶಿವ ದೇವ ಗಿರೀಶ ಮಹೇಶ ವಿಭೋ
ವಿಭವಪ್ರದ ಶರ್ವ ಶಿವೇಶ ಮೃಡ |
ಮೃಡಯೋಡುಪತಿಧ್ರಜಗತ್ತ್ರಿತಯಂ
ಕೃತಯಂತ್ರಣಭಕ್ತಿ ವಿಘಾತಕೃತಾಂ || 6 ||
ನ ಕೃತಾಂ ತತ ಏಷ ಬಿಭೇಮಿ ಹರ
ಪ್ರಹರಾಶು ಮಮಾಘಮಮೋಘಮತೇ |
ನಮತಾಂತರಮನ್ಯದವೈಮಿ ಶಿವಂ
ಶಿವಪಾದನತೇಃ ಪ್ರಣತೋಽಸ್ಮಿತತಃ || 7 ||
ವಿತತೇತ್ರ ಜಗತ್ಯಖಿಲಾಘಹರ
ಹರತೋಷಣಮೇವ ಪರಂಗುಣವತ್ |
ಗುಣಹೀನಮಹೀನಮಹಾವಲಯಂ
ಲಯಪಾವಕಮೀಶನತೋಸ್ಮಿ ತತಃ || 8 ||
ಇತಿ ಸ್ತುತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಂ ವಿರರಾಮಾಂಗಿರಸ್ಸುತಃ |
ವ್ಯತರಚ್ಚ ಮಹಾದೇವಸ್ಸ್ತುತ್ಯಾ ತುಷ್ಟೋ ವರಾನ್ಬಹೂನ್ || 9 ||
ಶ್ರೀಮಹಾದೇವ ಉವಾಚ –
ಬೃಹತಾ ತಪಸಾನೇನ ಬೃಹತಾಂ ಪತಿರಸ್ಯಹೋ |
ನಾಮ್ನಾ ಬೃಹಸ್ಪತಿರಿತಿ ಗ್ರಹೇಷ್ವರ್ಚ್ಯೋ ಭವ ದ್ವಿಜ || 10 ||
ಅಸ್ಮಾಲ್ಲಿಂಗಾರ್ಚನಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಜೀವಭೂತೋಸಿ ಮೇ ಯತಃ |
ಅತೋಜೀವ ಇತಿ ಖ್ಯಾತಿಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಯಾಸ್ಯಸಿ || 11 ||
ವಾಚಾಂ ಪ್ರಪಂಚೈಶ್ಚತುರೈರ್ನಿಷ್ಪ್ರಪಂಚಂ ಯತಸ್ಸ್ತುತಃ |
ಅತೋ ವಾಚಾಂ ಪ್ರಪಂಚಸ್ಯ ಪತಿರ್ವಾಚಸ್ಪತಿರ್ಭವ || 12 ||
ಅಸ್ಯ ಸ್ತೋತ್ರಸ್ಯ ಪಠನಾದವಾತಿಷ್ಠತಿ ಯಃ ಪುಮಾನ್ |
ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಸ್ಕೃತಾ ವಾಣೀ ತ್ರಿಭಿರ್ವರ್ಷೈ-ಸ್ತ್ರಿಕಾಲತಃ || 13 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀ ದೇವಾಚಾರ್ಯ ಕೃತ ಶಿವ ಸ್ತೋತ್ರಂ |
ದೇವಾಚಾರ್ಯ ಕೃತವಾದ ಈ 'ಶ್ರೀ ಶಿವ ಸ್ತುತಿಃ' ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ, ಆಂಗೀರಸ ಮಹರ್ಷಿಯು ಪರಮಶಿವನ ಶಾಂತ ಸ್ವರೂಪ, ತೇಜಸ್ಸು, ಭಕ್ತರ ಮೇಲೆ ತೋರುವ ಅನುಗ್ರಹ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ರಕ್ಷಕನಾಗಿರುವ ಅವನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಹಾಗೂ ವೇದಾಂತ ಭಾವನೆಯೊಂದಿಗೆ ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿದ್ದರೂ, ಶಿವನ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಆಳವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಶಿವನ ಗುಣಗಾನವಲ್ಲದೆ, ಭಕ್ತನ ಅಂತರಂಗದ ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವಾಗಿದೆ.
ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಕವಿಯು ಶಿವನನ್ನು ಚಂದ್ರಮಂಡಲದಂತೆ ಶಾಂತಿಯುತ, ಜಗತ್ತಿಗೆ ಶುಭಪ್ರದ, ದಿವ್ಯಜ್ಯೋತಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಮಾನ, ಮತ್ತು ಭಕ್ತರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿನ ಪಾಪತಾಪಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ವರದಾತ ಎಂದು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನ ಶಾಂತ ಸ್ವರೂಪವೇ ಸಕಲ ಲೋಕಗಳ ಆಶ್ರಯ. ಎರಡನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಶಿವನು ಭಯಗಳನ್ನು, ಪಾಪಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂಸಾರ ದಹನವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಅಗ್ನಿ ಸ್ವರೂಪನೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವನ ಲೀಲೆಗಳು, ವಿವಿಧ ಅವತಾರಗಳು, ಮತ್ತು ಭಕ್ತರ ಮೇಲೆ ತೋರುವ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿ, 'ಘೋರ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ನಿನ್ನ ಧೈರ್ಯವೇ ನಮ್ಮ ಆಶ್ರಯ' ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಮೂರನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಶಿವನು ಆದ್ಯಂತರಹಿತ, ಶಾಶ್ವತ, ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆ ನೆಲೆಸಿರುವವನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪೂರ್ಣಜ್ಞಾನಿಯಾದ ಶಿವನು ನಾಗಾಭರಣಗಳಿಂದ ಅಲಂಕೃತನಾಗಿ, ಪಾರ್ವತೀ ದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ, ತನ್ನ ಸ್ವರೂಪದಿಂದಲೇ ಇಡೀ ವಿಶ್ವವನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಾಲ್ಕನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಶಿವನ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ಸ್ವರೂಪ, ಜಗನ್ನಾಥತ್ವ, ಭೂತಗಣಾಧಿಪತ್ಯ ಮತ್ತು ಪತಿತರಿಗೂ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಬಲ್ಲ ಅವನ ಕರುಣೆಗೆ ಕವಿಯು ಪ್ರಣಾಮ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನು ಪತಿತಪಾವನ, ದಯಾಮೂರ್ತಿ. ಐದನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಶಿವನ ಜಪ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು 'ಪ್ರಣವ ಧ್ವನಿ'ಯಾಗಿ, ಚಂದ್ರಕಿರಣಗಳಂತೆ ಶೀತಲವಾದ ಅನುಗ್ರಹವಾಗಿ, ಪಾರ್ವತೀ ದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ ನೆಲೆಸಿರುವ ಕಲ್ಯಾಣಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಸ್ತುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿಯರ ಸಮೇತ ರೂಪವನ್ನು ಕಂಡಾಗ ವಿಶ್ವವು ಶಾಂತಿಯಿಂದ ತುಂಬುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕವಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಆರನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಭಕ್ತರ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ, ಜಗತ್ತನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ, ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುವ ಈಶ್ವರನನ್ನು ಶರಣಾಗತಿಯಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾ, ಶಿವನ ಭಕ್ತಿಯ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವಂತೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಏಳನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಕವಿಯು ತನ್ನ ಪಾಪಗಳಿಗೆ ಭಯಪಡದೆ, 'ನನ್ನ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ನಿನ್ನ ಪಾದಶರಣಂ ಹೊರತು ಬೇರೆ ರಕ್ಷಣೆ ಇಲ್ಲ' ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನ ಸ್ಮರಣೆಯು ಭಯ, ಪಾಪ ಮತ್ತು ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಂಟನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಶಿವನಿಗೆ ಶರಣಾದವರ ಪಾಪಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶವಾಗುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಶಿವಪೂಜೆಯು ಭಕ್ತಿ, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಗೆ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಶಿವನು ಕೇವಲ 'ವಿನಾಶಕನಲ್ಲ — ಪಾಪವಿನಾಶಕ, ಭಕ್ತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗ್ನಿಸ್ವರೂಪಿಯೂ ಹೌದು' ಎಂದು ಕವಿ ತೀರ್ಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಫಲಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ, ಮಹಾದೇವನು ಸ್ವತಃ ವರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ, ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಿದ ದೇವಾಚಾರ್ಯನು ಬೃಹಸ್ಪತಿಯಂತೆ ಜ್ಞಾನವಂತನಾಗುತ್ತಾನೆ, ಜೀವಪದವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವಾಕ್ಪಟುತ್ವಕ್ಕೆ ಅಧಿಪತಿಯಾಗಿ ಬೆಳಗುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಈ ಸ್ತೋತ್ರ ಪಠಣದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಫಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...