ಚಾಂಪೇಯಗೌರಾರ್ಧಶರೀರಕಾಯೈ
ಕರ್ಪೂರಗೌರಾರ್ಧಶರೀರಕಾಯ |
ಧಮ್ಮಿಲ್ಲಕಾಯೈ ಚ ಜಟಾಧರಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 1 ||
ಕಸ್ತೂರಿಕಾಕುಂಕುಮಚರ್ಚಿತಾಯೈ
ಚಿತಾರಜಃಪುಂಜವಿಚರ್ಚಿತಾಯ |
ಕೃತಸ್ಮರಾಯೈ ವಿಕೃತಸ್ಮರಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 2 ||
ಝಣತ್ಕ್ವಣತ್ಕಂಕಣನೂಪುರಾಯೈ
ಪಾದಾಬ್ಜರಾಜತ್ಫಣಿನೂಪುರಾಯ |
ಹೇಮಾಂಗದಾಯೈ ಭುಜಗಾಂಗದಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 3 ||
ವಿಶಾಲನೀಲೋತ್ಪಲಲೋಚನಾಯೈ
ವಿಕಾಸಿಪಂಕೇರುಹಲೋಚನಾಯ |
ಸಮೇಕ್ಷಣಾಯೈ ವಿಷಮೇಕ್ಷಣಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 4 ||
ಮಂದಾರಮಾಲಾಕಲಿತಾಲಕಾಯೈ
ಕಪಾಲಮಾಲಾಂಕಿತಕಂಧರಾಯ |
ದಿವ್ಯಾಂಬರಾಯೈ ಚ ದಿಗಂಬರಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 5 ||
ಅಂಭೋಧರಶ್ಯಾಮಲಕುಂತಲಾಯೈ
ತಟಿತ್ಪ್ರಭಾತಾಮ್ರಜಟಾಧರಾಯ |
ನಿರೀಶ್ವರಾಯೈ ನಿಖಿಲೇಶ್ವರಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 6 ||
ಪ್ರಪಂಚಸೃಷ್ಟ್ಯುನ್ಮುಖಲಾಸ್ಯಕಾಯೈ
ಸಮಸ್ತಸಂಹಾರಕತಾಂಡವಾಯ |
ಜಗಜ್ಜನನ್ಯೈ ಜಗದೇಕಪಿತ್ರೇ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 7 ||
ಪ್ರದೀಪ್ತರತ್ನೋಜ್ಜ್ವಲಕುಂಡಲಾಯೈ
ಸ್ಫುರನ್ಮಹಾಪನ್ನಗಭೂಷಣಾಯ |
ಶಿವಾನ್ವಿತಾಯೈ ಚ ಶಿವಾನ್ವಿತಾಯ
ನಮಃ ಶಿವಾಯೈ ಚ ನಮಃ ಶಿವಾಯ || 8 ||
ಏತತ್ಪಠೇದಷ್ಟಕಮಿಷ್ಟದಂ ಯೋ
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಸ ಮಾನ್ಯೋ ಭುವಿ ದೀರ್ಘಜೀವೀ |
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಸೌಭಾಗ್ಯಮನಂತಕಾಲಂ
ಭೂಯಾತ್ಸದಾ ತಸ್ಯ ಸಮಸ್ತಸಿದ್ಧಿಃ || 9 ||
ಇತಿ ಶ್ರೀಮಚ್ಛಂಕರಾಚಾರ್ಯ ಕೃತ ಅರ್ಧನಾರೀಶ್ವರ ಸ್ತೋತ್ರಂ |
ಅರ್ಧನಾರೀಶ್ವರ ಸ್ತೋತ್ರಂ ಭಗವಾನ್ ಶಿವ ಮತ್ತು ಆದಿಶಕ್ತಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ದೈವಿಕ ಏಕತೆಯನ್ನು, ಅರ್ಧನಾರೀಶ್ವರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆಳವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುವ ಪವಿತ್ರ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ರಚಿಸಿದ ಈ ಅಷ್ಟಕವು, ಶಿವ-ಶಕ್ತಿಯ ವಿರೋಧಾತ್ಮಕ ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರ ಪೂರಕವಾದ ಗುಣಗಳನ್ನು, ದೈವಿಕ ಸಮತೋಲನ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಲಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದ ದಿವ್ಯ ದಂಪತಿಗಳ ಅಖಂಡ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ತೋತ್ರದ ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕವು ಪಾರ್ವತಿದೇವಿಯು ಸಂಪಿಗೆಯ ಹೂವಿನಂತೆ ಸುವರ್ಣ ವರ್ಣದಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಶಿವನು ಕರ್ಪೂರದಂತೆ ಶುಭ್ರವರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅರ್ಧಾಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪರಮ ರೂಪವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ದೇವಿಯ ಸುಗಂಧಮಯ ಕೇಶರಾಶಿಗಳು ಜಗತ್ತಿನ ಸೃಷ್ಟಿಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸಿದರೆ, ಶಿವನ ಜಟಾಜೂಟವು ಲಯಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ನಂತರದ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ, ದೇವಿಯು ಕಸ್ತೂರಿ ಮತ್ತು ಕುಂಕುಮದಿಂದ ಅಲಂಕೃತಳಾಗಿ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರೆ, ಶಿವನು ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಲೇಪಿಸಿಕೊಂಡು ವೈರಾಗ್ಯ ಮತ್ತು ಅನಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ. ದೇವಿಯ ಮೃದುತ್ವ ಮತ್ತು ಶಿವನ ದಿಗಂಬರ ರೂಪವು ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಲಯದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಇಬ್ಬರ ಅಲಂಕಾರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಭೇದಗಳು ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತವೆ: ದೇವಿಯ ಝಣಝಣಿಸುವ ಕಂಕಣಗಳು ಮತ್ತು ನೂಪುರಗಳು ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಸಾರಿದರೆ, ಶಿವನ ಪಾದಗಳ ಬಳಿ ರಾಜಿಸುವ ಸರ್ಪಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಪಭೂಷಣಗಳು ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ದೇವಿಯ ವಿಶಾಲವಾದ ನೀಲೋತ್ಪಲದಂತಹ ಕಣ್ಣುಗಳು ಸೌಮ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ಶಿವನ ವಿಕಸಿತ ಕಮಲದಂತಹ ತೀಕ್ಷ್ಣ ಕಣ್ಣುಗಳು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಕಡೆ ದೇವಿಯು ಮಂದಾರ ಹೂವಿನ ಮಾಲೆಯಿಂದ ಅಲಂಕೃತಳಾಗಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಶಿವನು ಕಪಾಲಮಾಲೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮರಣಗಳು ಈ ದಿವ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಮಪಾಲು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ದೇವಿಯು ಲಾಸ್ಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿದರೆ, ಶಿವನು ತಾಂಡವ ನೃತ್ಯದ ಮೂಲಕ ಸಂಹಾರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಜಗತ್ತಿನ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ತಂದೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿವನ ಜಟಾಜೂಟವು ಮಿಂಚಿನಂತೆ ಪ್ರಕಾಶಿಸಿದರೆ, ದೇವಿಯ ಕೇಶರಾಶಿಗಳು ಮೃದುವಾದ ಮೋಡಗಳಂತೆ ಇರುತ್ತವೆ. ಇದು ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ತತ್ವಗಳ ಏಕತೆಗೆ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಅಂತಿಮ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ, ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪಠಿಸುವವರು ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯ, ಐಶ್ವರ್ಯ, ಸೌಭಾಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ತ ಸಿದ್ಧಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಆಶೀರ್ವದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅರ್ಧನಾರೀಶ್ವರನು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಮತಾಭಾವ, ಶಾಂತಿ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪರಮಾತ್ಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...