ಅಭಿಲಾಷಾಷ್ಟಕಂ

ಅಭಿಲಾಷಾಷ್ಟಕಂ ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಪರಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ವವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ, ಆಳವಾಗಿ, ಅದ್ವೈತ ಭಾವದಿಂದ ವಿವರಿಸುವ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಷ್ಟಕವು ಶಿವನನ್ನು ಕೇವಲ ದೇವರೆಂದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಸಮಸ್ತ ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಲಯಗಳಿಗೆ ಮೂಲವಾದ, ರೂಪರಹಿತ-ರೂಪಸ್ವರೂಪನಾದ ಪರಮ ಸತ್ಯವೆಂದು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಭಿನ್ನತೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ಕೇವಲ ಮಾಯೆಯ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂತಿಮ ಸತ್ಯವು ಒಂದೇ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಕ್ತನನ್ನು ಮಾಯೆಯ ಭ್ರಮೆಯಿಂದ ಹೊರತಂದು, ಏಕತ್ವದ ಅರಿವಿನತ್ತ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ.

ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯದೇನೂ ಇಲ್ಲದ ಏಕಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಆ ಅದ್ವೈತ ಬ್ರಹ್ಮವೇ ರುದ್ರಸ್ವರೂಪಿಯಾಗಿ, ಶಿವಸ್ವರೂಪಿಯಾಗಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಭಕ್ತನು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾನೆ, 'ನೀನೇ ಏಕೈಕ ಮಹೇಶ' ಎಂದು ಶರಣಾಗುತ್ತಾನೆ. ಎರಡನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಶಿವನೇ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ, ಪಾಲಕ, ಸಂಹಾರಕ – ಅನೇಕ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೂ, ಅವನ ನಿಜವಾದ ಸ್ವರೂಪ ರೂಪರಹಿತವಾದ ಪರಬ್ರಹ್ಮವೇ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಮೂರನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಮೃಗಮರೀಚಿಕೆ, ಹಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಸರ್ಪ, ಚಿಪ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಭ್ರಮೆಗಳಂತೆ ಈ ಪ್ರಪಂಚವೂ ಕೇವಲ ಮೋಹ ರೂಪವಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಭ್ರಮೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಶಿವ ತತ್ವವನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗ.

ನಾಲ್ಕನೇ ಶ್ಲೋಕವು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತಂಪು, ಅಗ್ನಿಯಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣತೆ, ಸೂರ್ಯನಲ್ಲಿ ತಾಪ, ಹೂವಿನಲ್ಲಿ ಸುಗಂಧ – ಇವೆಲ್ಲವೂ ಶಿವನ ಗುಣಗಳು ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮಸ್ತ ಗುಣಗಳು ಆ ಪರಮ ತತ್ವದಿಂದಲೇ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಐದನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ಅವರ್ಣನೀಯತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ – ಶಿವನು ಕಿವಿಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಶಬ್ದವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾನೆ, ನಾಲಿಗೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ರುಚಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯುತ್ತಾನೆ, ಕಣ್ಣುಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನ ಶಕ್ತಿ ಭೌತಿಕ ಮಿತಿಗಳಿಗೂ ಅತೀತವಾಗಿದೆ, ಇದು ಅವನ ಅಸೀಮ ದೈವತ್ವವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಆರನೇ ಶ್ಲೋಕವು ವೇದಗಳು, ವಿಷ್ಣು, ಬ್ರಹ್ಮ, ದೇವತೆಗಳು, ಯೋಗಿಗಳು ಸಹ ಶಿವನನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲಾರರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತನು ಮಾತ್ರ ಅನುಭವದಿಂದ ಅವನನ್ನು ತಲುಪಬಲ್ಲನು. ಏಳನೇ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಶಿವನಿಗೆ ಗೋತ್ರ, ಜನ್ಮ, ರೂಪ, ಶೀಲ ಎಂಬ ಯಾವುದೇ ಮಿತಿಗಳಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅವನು ತ್ರಿಲೋಕಗಳಿಗೆ ಅಧಿಪತಿ, ಭಕ್ತರ ಕೋರಿಕೆಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸುವ ದಿವ್ಯಾತ್ಮ. ಎಂಟನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ವಿರುದ್ಧ ಗುಣಗಳ ಏಕತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ – ಯುವಕ, ವೃದ್ಧ, ಬಾಲಕ, ಶಾಂತಸ್ವರೂಪಿ, ಉಗ್ರಸ್ವರೂಪಿ, ನಗ್ನೇಶ್ವರ, ಗೌರೀಶ್ವರ – ಯಾವುದೇ ರೂಪವೂ ಅವನಿಗೆ ಅಪರಿಚಿತವಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳು, ಎಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿಗಳು, ಎಲ್ಲಾ ತತ್ವಗಳು ಅವನಲ್ಲಿಯೇ ಅಡಕವಾಗಿವೆ. ಇಂತಹ ಮಹೇಶ್ವರನಿಗೆ ಭಕ್ತನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶರಣಾಗಿ, “ನೀನೇ ಸಮಸ್ತ, ನೀನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೇನೂ ಇಲ್ಲ” ಎಂದು ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ, ಆ ಪರಮ ಸತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಬಯಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):

• ಅದ್ವೈತ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಪಠಣವು ಮಾಯೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಭ್ರಮೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಆತ್ಮ ಮತ್ತು ಪರಮಾತ್ಮನ ಏಕತ್ವದ ಆಳವಾದ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ನಿರ್ಭಯತೆ: ಪ್ರಪಂಚದ ಅಶಾಶ್ವತತೆಯನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡು, ಭ್ರಮೆ ಮತ್ತು ಭಯಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಶಾಂತಿ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ.
• ಶಿವಕೃಪೆಯಿಂದ ಇಷ್ಟಾರ್ಥ ಸಿದ್ಧಿ: ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಪರಮ ತತ್ವವನ್ನು ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಸಂಪೂರ್ಣ ಶರಣಾಗತಿಯಿಂದ ಪಠಿಸಿದಾಗ, ಭಕ್ತರ ಶುದ್ಧವಾದ ಆಸೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಕಲ್ಪಗಳು ಈಡೇರುತ್ತವೆ.
• ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಆಳ ಮತ್ತು ಪರಮಾನಂದ: ಶಿವನ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ ಮತ್ತು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತಿಯು ಆಳವಾಗುತ್ತದೆ, ಆಂತರಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಪರಮಾನಂದದ ಅನುಭವವಾಗುತ್ತದೆ.
• ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಗತಿ: ಇದು ಆತ್ಮಜ್ಞಾನದ ಕಡೆಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.