ಧ್ಯಾನಂ |
ಅಚ್ಯುತಾನಂತ ಗೋವಿಂದ ವಿಷ್ಣೋ ನಾರಾಯಣಾಽಮೃತ
ರೋಗಾನ್ಮೇ ನಾಶಯಾಽಶೇಷಾನಾಶು ಧನ್ವಂತರೇ ಹರೇ |
ಆರೋಗ್ಯಂ ದೀರ್ಘಮಾಯುಷ್ಯಂ ಬಲಂ ತೇಜೋ ಧಿಯಂ ಶ್ರಿಯಂ
ಸ್ವಭಕ್ತೇಭ್ಯೋಽನುಗೃಹ್ಣಂತಂ ವಂದೇ ಧನ್ವಂತರಿಂ ಹರಿಂ ||
ಧನ್ವಂತರೇರಿಮಂ ಶ್ಲೋಕಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ನಿತ್ಯಂ ಪಠಂತಿ ಯೇ |
ಅನಾರೋಗ್ಯಂ ನ ತೇಷಾಂ ಸ್ಯಾತ್ ಸುಖಂ ಜೀವಂತಿ ತೇ ಚಿರಂ ||
ಮಂತ್ರಂ |
ಓಂ ನಮೋ ಭಗವತೇ ವಾಸುದೇವಾಯ ಧನ್ವಂತರಯೇ ಅಮೃತಕಲಶಹಸ್ತಾಯ [ವಜ್ರಜಲೌಕಹಸ್ತಾಯ] ಸರ್ವಾಮಯವಿನಾಶನಾಯ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯನಾಥಾಯ ಶ್ರೀಮಹಾವಿಷ್ಣವೇ ಸ್ವಾಹಾ |
ಗಾಯತ್ರೀ |
ಓಂ ವಾಸುದೇವಾಯ ವಿದ್ಮಹೇ ಸುಧಾಹಸ್ತಾಯ ಧೀಮಹಿ ತನ್ನೋ ಧನ್ವಂತರಿಃ ಪ್ರಚೋದಯಾತ್ |
ತಾರಕಮಂತ್ರಂ |
ಓಂ ಧಂ ಧನ್ವಂತರಯೇ ನಮಃ |
ಪಾಠಾಂತರಂ –
ಧ್ಯಾನಂ |
ಶಂಖಂ ಚಕ್ರಂ ಜಲೌಕಾಂ ದಧದಮೃತಘಟಂ ಚಾರುದೋರ್ಭಿಶ್ಚತುರ್ಭಿಃ
ಸೂಕ್ಷ್ಮಸ್ವಚ್ಛಾತಿಹೃದ್ಯಾಂಶುಕ ಪರಿವಿಲಸನ್ಮೌಳಿಮಂಭೋಜನೇತ್ರಂ |
ಕಾಲಾಂಭೋದೋಜ್ಜ್ವಲಾಂಗಂ ಕಟಿತಟವಿಲಸಚ್ಚಾರುಪೀತಾಂಬರಾಢ್ಯಂ
ವಂದೇ ಧನ್ವಂತರಿಂ ತಂ ನಿಖಿಲಗದವನಪ್ರೌಢದಾವಾಗ್ನಿಲೀಲಂ ||
ಮಂತ್ರಃ |
ಓಂ ನಮೋ ಭಗವತೇ ಮಹಾಸುದರ್ಶನಾಯ ವಾಸುದೇವಾಯ ಧನ್ವಂತರಯೇ ಅಮೃತಕಲಶಹಸ್ತಾಯ ಸರ್ವಭಯವಿನಾಶಾಯ ಸರ್ವರೋಗನಿವಾರಣಾಯ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಪತಯೇ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯನಿಧಯೇ ಶ್ರೀಮಹಾವಿಷ್ಣುಸ್ವರೂಪ ಶ್ರೀಧನ್ವಂತರೀಸ್ವರೂಪ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಔಷಧಚಕ್ರ ನಾರಾಯಣಾಯ ಸ್ವಾಹಾ |
ಶ್ರೀ ಧನ್ವಂತರೀ ಮಹಾಮಂತ್ರವು ಭಗವಾನ್ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ವೈದ್ಯಕೀಯ ರೂಪವಾದ ಶ್ರೀ ಧನ್ವಂತರೀ ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಮೀಸಲಾದ ಪವಿತ್ರ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಧನ್ವಂತರಿಯು ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಮಂಥನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಮೃತ ಕಲಶದೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಭವಿಸಿದ ದೇವತೆ. ಇವರು ಆಯುರ್ವೇದದ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಸಮಸ್ತ ರೋಗಗಳ ನಿವಾರಕ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯದ ಪ್ರದಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಮೂಲಕ, ಭಕ್ತರು ಧನ್ವಂತರಿಯ ಕರುಣೆ ಮತ್ತು ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಬೇಡುತ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದ ಶಾರೀರಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಹಾಮಂತ್ರದ ಧ್ಯಾನಭಾಗವು ಅಚ್ಯುತ, ಅನಂತ, ಗೋವಿಂದ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣ ಎಂಬ ಪರಮಾತ್ಮನ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತರು ಈ ನಾಮಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾ, ತಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ರೋಗಗಳು, ಕಷ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮುಕ್ತಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ಧನ್ವಂತರಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿರುವ ಅಮೃತಕಲಶವು ಆರೋಗ್ಯ, ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅಮರತ್ವದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ಕರುಣಾಮಯಿ ಸ್ವಭಾವವು ಭಕ್ತರ ಪಾಲಿಗೆ ನಿತ್ಯಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯ, ಬಲ, ತೇಜಸ್ಸು, ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿ - ಇವೆಲ್ಲವೂ ಧನ್ವಂತರಿಯ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಈ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಅನಾರೋಗ್ಯಗಳು ಹತ್ತಿರ ಸುಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸುಖಮಯವಾದ, ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಫಲಶ್ರುತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರವು "ಓಂ ನಮೋ ಭಗವತೇ ವಾಸುದೇವಾಯ ಧನ್ವಂತರಯೇ ಅಮೃತಕಲಶಹಸ್ತಾಯ ಸರ್ವಾಮಯವಿನಾಶನಾಯ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯನಾಥಾಯ ಶ್ರೀಮಹಾ ವಿಷ್ಣವೇ ಸ್ವಾಹಾ" ಎಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಗವಾನ್ ವಾಸುದೇವನಿಗೆ, ಅಮೃತಕಲಶವನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ, ಎಲ್ಲಾ ರೋಗಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ, ಮೂರು ಲೋಕಗಳ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ಧನ್ವಂತರೀ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನಮಸ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಗಾಯತ್ರೀ ಮಂತ್ರ "ಓಂ ವಾಸುದೇವಾಯ ವಿದ್ಮಹೇ ಸುಧಾಹಸ್ತಾಯ ಧೀಮಹಿ ತನ್ನೋ ಧನ್ವಂತರಿಃ ಪ್ರಚೋದಯಾತ್" ಎನ್ನುವುದು ಧನ್ವಂತರಿಯ ಅಮೃತಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾ, ನಮ್ಮ ಜೀವಶಕ್ತಿ, ಆರೋಗ್ಯ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಮನೋನಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. ತಾರಕ ಮಂತ್ರ "ಓಂ ಧಂ ಧನ್ವಂತರಯೇ ನಮಃ" ಸರಳವಾಗಿದ್ದರೂ, ಧನ್ವಂತರಿಯ ಗುಣಪಡಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ತುಂಬುತ್ತದೆ.
ಪಾಠಾಂತರದಲ್ಲಿರುವ ಧ್ಯಾನ ಶ್ಲೋಕವು ಧನ್ವಂತರೀ ಸ್ವಾಮಿಯ ದಿವ್ಯ ರೂಪವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ – ಶಂಖ, ಚಕ್ರ, ಜಲೌಕ (ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದ್ಯಕೀಯದ ಸಂಕೇತ) ಮತ್ತು ಅಮೃತಘಟವನ್ನು ತನ್ನ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದು, ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ, ಶುಭ್ರವಾದ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಅರಳಿದ ಕಮಲದಂತಹ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿ, ಕಪ್ಪು ಮೋಡದಂತೆ ಹೊಳೆಯುವ ದೇಹದೊಂದಿಗೆ, ಸುವರ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಪೀತಾಂಬರವನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ ಧನ್ವಂತರಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇವರು ಸಮಸ್ತ ರೋಗಗಳನ್ನು ಕಾಡಗಿಚ್ಚಿನಂತೆ ಸುಟ್ಟು ಭಸ್ಮ ಮಾಡುವ ಅಗಾಧ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಈ ಶ್ಲೋಕವು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮ ಮಂತ್ರವು "ಓಂ ನಮೋ ಭಗವತೇ ಮಹಾಸು ದರ್ಶನಾಯ ವಾಸುದೇವಾಯ ಧನ್ವಂತರಯೇ" ಎಂದು ಮಹಾಸುದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಧನ್ವಂತರೀ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ನಾರಾಯಣನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಯ, ವ್ಯಾಧಿ, ದೋಷಗಳು ಮತ್ತು ಅಶಾಂತಿಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುವಂತೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮಂತ್ರವು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿ, ರೋಗಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡಿ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...