ಶ್ರೀಮತ್ತ್ರಿಪುರಾಂಬಿಕಾಯೈ ನಮಃ |
ಶ್ರಿತಜನಶಿಶಿರಾಪಾಂಗೀ ಶಿವವಾಮಾಂಗೀ ಶಿರೀಷಮೃದುಲಾಂಗೀ |
ಸಂಗೀತಸರಸಭಂಗೀ ಮುದಿತಕುರಂಗೀ ಕರೋತು ಮಯಿ ಕರುಣಾಂ ||1||
ಬಾಲಾಂ ಸುರುಚಿರಫಾಲಾಂ ಮುಕುರಕಪೋಲಾಂ ವಿಚಿತ್ರತರಚೈಲಾಂ |
ಲೀಲಾಹತಾಘಜಾಲಾಂ ಸುಲಲಿತಮಾಲಾಂ ನಮಾಮಿ ಶಿವಲೋಲಾಂ ||2||
ಅಂಬಾ ಸುಗುಣಕದಂಬಾ ಪುಲಿನನಿತಂಬಾ ಶಿರೋಜಲೋಲಂಬಾ |
ಬಿಂಬಾಧರಾ ಮೃಗಾಕ್ಷೀ ಹಿಮರುಚಿಬಿಂಬಾನನಾ ಹಿ ಮಾಮವತಾತ್ ||3||
ಕಾಲೀಮಸುರಕರಾಲೀಂ ಕರಧೃತಖಡ್ಗಾಶುಲೂನರಿಪುಮೌಲಿಂ |
ಧೂಲೀಕೃತದಿತಿಜಾಲೀಂ ದುರಿತೋದ್ಧೂಲೀಕೃತೇ ಶ್ರಿತೋಽಸ್ಮ್ಯನಿಶಂ ||4||
ಭದ್ರಾಂ ಸುಜನಸುಭದ್ರಾಮಮೃತಸಮುದ್ರಾಂತರೀಪಕೃತಭದ್ರಾಂ |
ಮುದ್ರಾಂ ನತಾಭಯಕರೀಂ ದಧತೀಂ ರುದ್ರಾಂಗನಾಮಹಂ ವಂದೇ ||5||
ಲಲಿತಾ ಶ್ರಿತಜನಫಲಿತಾಮರತರುತುಲಿತಾ ಭಜತ್ಕೃಪಾಕಲಿತಾ |
ವಲಿತಾಪಾಂಗನಿಪಾತೈಃ ಕಲಯತು ಕಲ್ಯಾಣಸಂತತಿಂ ಮಯಿ ತಾಂ ||6||
ವಿದ್ಯಾ ತಟಿದಿವ ಹೃದ್ಯಾ ನಖರುಚಿವಿದ್ಯೋತಿತಾತ್ಮಜನವೇದ್ಯಾ |
ವೇದ್ಯಾಗಮೈಶ್ಚಿದಾದ್ಯಾ ಸುಭೃಶಮವಿದ್ಯಾಂ ಲುನಾತು ಮಮಸದ್ಯಃ ||7||
ವಾಣೀಂ ಕಿಸಲಯಪಾಣೀಂ ಪೃಥುಲಶ್ರೋಣೀಂ ನತಾಮರಶ್ರೇಣೀಂ |
ವಾಣೀಜಿತಕಲವಾಣೀಂ ಭುಜಗಸುವೇಣೀಂ ನಮಾಮಿ ಶುಕಪಾಣೀಂ ||8||
ಮಾಯಾಂ ಸುರುಚಿರಕಾಯಾಂ ಸುಗುಣನಿಕಾಯಾಂ ಸುರಾಸುರೋದ್ಗೇಯಾಂ |
ಧ್ಯೇಯಾಂ ಯೋಗಿಭಿರನಿಶಂ ಜಗದಭಿಧೇಯಾಂ ನಮಾಮಿ ಶಿವಜಾಯಾಂ ||9||
ನವರತ್ನಮಾಲಿಕಾಖ್ಯಾಮೇತಾಮಾರ್ಯಾಮುದಾರಸವಿಶೇಷಾಂ |
ಗುರುರಾಜಸುಕೃತಿರಚಿತಾಂ ದಯಯಾ ಸಾಂಗೀಕರೋತು ನಿಜಹೃದಯೇ ||10||
ಇತಿ ಅಂಬಾನವರತ್ನಮಾಲಿಕಾ ಸಂಪೂರ್ಣಾ |
ಶ್ರೀ ಅಂಬಾ ನವರತ್ನಮಾಲಿಕಾ ಸ್ತೋತ್ರಂ, ಸೃಷ್ಟಿಯ ದಿವ್ಯ ಮಾತೆಯಾದ ತ್ರಿಪುರಾಂಬಿಕೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಒಂಬತ್ತು ರತ್ನಗಳ ಮಾಲೆಯಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕೃಪೆಯ ಸಾಕಾರ ಸ್ವರೂಪಳಾದ ದೇವಿಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಮಹಾಕವಿ ಗುರುರಾಜರಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಭಕ್ತರಿಗೆ ದೇವಿಯ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳನ್ನು, ಗುಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಆರಾಧಿಸಲು ಒಂದು ಸುಂದರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶ್ಲೋಕವೂ ದೇವಿಯ ಒಂದು ಅನನ್ಯ ಗುಣವನ್ನು ಅಥವಾ ರೂಪವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಭಕ್ತರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ದಿವ್ಯ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಸ್ತೋತ್ರದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವವು ಅಪಾರವಾಗಿದೆ. ಅಂಬಾ ದೇವಿಯು ಪರಮ ಶಕ್ತಿ, ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಲಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣಳಾದ ಮೂಲ ಶಕ್ತಿ. ಈ ನವರತ್ನಮಾಲಿಕಾ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತರು ದೇವಿಯ ದಿವ್ಯ ಚೈತನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ದೂರಮಾಡಿ ಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತದೆ, ಆಂತರಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತದೆ. ದೇವಿಯ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲಾ ಅಡೆತಡೆಗಳು ನಿವಾರಣೆಯಾಗಿ, ಸುಖ-ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಂಬಿಕೆ.
ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶ್ಲೋಕವೂ ದೇವಿಯ ಅನನ್ಯ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ: ಮೊದಲನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಶರಣಾದವರಿಗೆ ತಂಪಾದ ಆಶ್ರಯ ನೀಡುವ, ಶಿವನ ವಾಮಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ, ಸಿರಿಸ ಹೂವಿನಂತೆ ಮೃದುವಾದ ದೇಹವುಳ್ಳ, ಸಂಗೀತ, ಲಯ, ರಾಗಗಳ ಮಾಧುರ್ಯದ ರೂಪಳಾದ ದೇವಿಯ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಬೇಡುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಬಾಲರೂಪಿಣಿಯಾದ, ಸುಂದರ ಕಣ್ಣುಗಳುಳ್ಳ, ಕನ್ನಡಿಯಂತೆ ಹೊಳೆಯುವ ಕೆನ್ನೆಗಳುಳ್ಳ, ವಿಭಿನ್ನ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ, ಲೀಲೆಯಿಂದ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ, ಮಾಲೆಗಳಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ ಶಿವನ ಪ್ರಿಯ ದೇವಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಮೂರನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಗುಣಗಳ ಸಮೂಹವಾದ, ಯಮುನಾ ತೀರದಂತೆ ಸುಂದರ ಸೊಂಟವುಳ್ಳ, ಮೇಘಗಳಂತೆ ತೂಗಾಡುವ ಕೇಶಗಳುಳ್ಳ, ಬಿಂಬಫಲದಂತೆ ಕೆಂಪಾದ ತುಟಿಗಳುಳ್ಳ, ಚಂದ್ರನಂತೆ ಬೆಳಗುವ ಮುಖವುಳ್ಳ ಮೃಗನಯನಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. ನಾಲ್ಕನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಕಾಲರಾತ್ರಿ ಸ್ವರೂಪಿಣಿಯಾದ, ಖಡ್ಗದಿಂದ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವ, ಶತ್ರುಗಳ ತಲೆಗಳನ್ನು ಧೂಳೀಪಟ ಮಾಡುವ, ಪಾಪಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ದೇವಿಯನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಶರಣಾಗತಿ ಹೊಂದಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಐದನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಸುಭದ್ರ ರೂಪವನ್ನು, ಅಮೃತ ಸಾಗರದಂತೆ ಆಳವಾದ ಹೃದಯವನ್ನು, ಅಭಯ ಮುದ್ರೆಯಿಂದ ಭಕ್ತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕರಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಆರನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಲಲಿತಾ ತ್ರಿಪುರಸುಂದರಿಯನ್ನು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಫಲಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಕಲ್ಪವೃಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸುತ್ತದೆ, ಅವಳ ಕಟಾಕ್ಷಗಳು ಮಾಧುರ್ಯದ ಮಳೆಯಂತೆ ಸುರಿದು ನಿರಂತರ ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ನೀಡಲಿ ಎಂದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. ಏಳನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ದೇವಿಯ ನಖಗಳ ಕಾಂತಿಯು ವಿದ್ಯುತ್ನಂತೆ ಮಿನುಗಿ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಸರಿಸುವುದನ್ನು, ವೇದಗಳು ಮತ್ತು ಆಗಮಗಳು ಅವಳ ಸತ್ಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ, ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಆ ಜ್ಞಾನಕಾಂತಿ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಿಸಲಿ ಎಂದು ಬೇಡುತ್ತದೆ. ಎಂಟನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ವಾಣಿದೇವಿಯನ್ನು ಚಿಗುರೆಲೆಗಳಂತೆ ಮೃದುವಾದ ಕೈಗಳುಳ್ಳ, ಸುಂದರ ಸೊಂಟವುಳ್ಳ, ಹಂಸ ಮತ್ತು ಕೋಗಿಲೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸುವ ಧ್ವನಿಯುಳ್ಳ, ಗಿಳಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ ಜ್ಞಾನಪ್ರಸೂನಾಂಬಿಕೆಯಾಗಿ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂಬತ್ತನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಮಾಯಾಸ್ವರೂಪಿಣಿಯಾದ, ದಿವ್ಯಕಾಂತಿಯುಳ್ಳ ರೂಪವುಳ್ಳ, ಸದ್ಗುಣಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧಳಾದ, ದೇವಾಸುರರಿಂದ ಸ್ತುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಹಾಶಕ್ತಿಯಾದ, ಯೋಗಿಗಳು ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಮರಿಸುವ ಜಗದಂಬೆಯನ್ನು, ಶಿವನ ಪ್ರಿಯ ಪತ್ನಿಯನ್ನು ಪ್ರಣಾಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಆರಾಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ “ಅಂಬಾ ನವರತ್ನಮಾಲಿಕಾ” ಎಂಬ ದಿವ್ಯ ಸ್ತೋತ್ರವು ಮಹಾಕವಿ ಗುರುರಾಜರಿಂದ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ಒಂಬತ್ತು ಮಣಿಗಳಂತೆ ಹೊಳೆಯುವ ದೇವೀ ಸ್ತೋತ್ರ ರತ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಭಾವಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಪಠಿಸುವವರಿಗೆ ತಾಯಿ ಅಂಬಾ ದೇವಿಯು ದಯೆ ತೋರಿ ಸರ್ವಮಂಗಳವನ್ನು ಕರುಣಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಕೊನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಫಲಶ್ರುತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವಳ ಕೃಪೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Benefits):
Please login to leave a comment
Loading comments...